перашна́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Разм. Старанна і ўважліва абмацаць што‑н. поўнасцю або ўсё, многае ў пошуках чаго‑н. Перашнарыць усе кішэні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыраква́ша, ‑ы, ж.
Густое кіслае малако. [Цешча] прынесла драчоны, пузаты трохлітровы гарлач і старанна сабрала з яго ўвесь вяршок, аж да сіняватай сыраквашы. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абшука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Зрабіць вобыск дзе‑н., у каго‑н. [Начальнік атрада:] — Ну, хлопцы, абшукаць добра ўсе закануркі. Крапіва. За сталом сядзелі памешчык і надзьмуты палкоўнік. — Абшукаць! — быў кароткі загад. Міколку і дзеда старанна абшукалі. Лынькоў.
2. Агледзець старанна ўсё, шукаючы што‑н. Было вырашана абшукаць увесь лес повідну, у выпадку варожай аблавы агню не адкрываць, а хавацца. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ксці́цца, кшчуся, ксцішся, ксціцца; незак.
Разм. Хрысціцца. Час ад часу кухар шаптаў «Вочча наш», ксціўся-маліўся, абціраў пот і маўкліва, старанна смажыў, перчыў, паліваў... Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыму́сам, прысл.
Сілаю, прымушэннем. Мне таксама зрабілася няёмка, быццам я нахабна, прымусам, вырваў у яе [Міхаліны] найвялікшую тайну, якую яна цяпер старанна хавае ад людзей. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Прыту́жна, прыту́жно ’пільна, старанна, шчыра, уважліва’ (лельч., Нар. лекс.; ТС), прыту́жны ’заўзяты’ (ТС); сюды ж, відаць, прыту́жны ’моцны (мароз)’ (стол., ЛА, 2). Відаць, вытворнае ад прытужаць ’ціснуць, гнясці’ (Ласт.), гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брузда́цца ’аблівацца ў час яды, неахайна есці’ (Бяльк.). Мабыць, гукапераймальнае. Параўн. рус. бру́здить ’бурчаць’ (да апошняга гл. Фасмер, 1, 219, які прыводзіць і літ. bruzduliúoti). Да семантыкі параўн. бурбо́ліць ’булькаць; старанна есці, спяшацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыльну́ць ’прыціснуцца, прыпасці’; перан. ’старанна ўзяцца за работу’ (Юрч.). Адзіная фіксацыя сведчыць, хутчэй, на карысць запазычання з рус. прильну́ть. На ненародны (г. зн. неспрадвечны) характар беспрэфіксальнага ільну́ть (гл.) звяртаў увагу яшчэ Карскі (1, 262).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
замыля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., чым.
Заварушыць губамі. Малое паварушылася і старанна замыляла ружовымі вусначкамі. Кулакоўскі. Конь выцягнуў шыю, замыляў губамі і пачаў чухаць старому [гаспадару] спіну. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., каго-што.
Разм.
1. Старанна, па-майстэрску намаляваць. // Намаляваць у смешным, карыкатурным плане.
2. Упрыгожыць узорамі, малюнкамі; размаляваць. // перан. Вобразна апісаць; абмаляваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)