грана́та

(іт. granata, ад лац. granatus = зярністы)

разрыўны артылерыйскі або ручны снарад (напр. асколачная г., процітанкавая г).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

карце́ч ж вайск, паляўн

1. (артылерыйскі снарад) Kartätsche f -, -n;

стральба́ карце́ччу Kartätschenfeuer n -s, -;

2. (буйны шрот) gróber Schrot

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

зені́тны ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да зеніту (у 1 знач.). Зенітная адлегласць.

зені́тны ​2, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для стральбы па паветраных цэлях (пра зброю). Зенітная гармата. Зенітны кулямёт. Зенітны снарад. // Аснашчаны такой зброяй (пра вайсковую часць). Зенітны дывізіён.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

браня́, ‑і, ж.

1. У старадаўнасці — засцерагальнае металічнае адзенне воіна — панцыр, латы, кальчуга. Без лат, у лагах і брані Чые, чые тут ногі не хадзілі! Астрэйка.

2. Стальная абшыўка танка, баявога карабля, бронецягніка. Снарад, відаць, прабіў браню, бо танк узарваўся. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ірвану́ць і (пасля галосных) рвану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.

1. гл. ірваць.

2. каго-што. Моцна тузануць, рэзка пацягнуць.

І. дзверы.

3. Рэзка скрануцца з месца, рэзкім рухам кінуцца куды-н. (разм.).

Матацыкл ірвануў з месца.

4. што. Пачаць імкліва рабіць што-н. (разм.).

Ірванём усе дружна.

5. каго-што. Падарваць, узарваць што-н. з выбухам.

Ірвануў снарад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

калі́бр, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Дакладны размер якога-н. вырабу, прадмета.

2. -у. Дыяметр канала ствала агнястрэльнай зброі.

Снарад вялікага калібру.

3. -у, перан. Пра форму, велічыню, якасць чаго-н.

Людзі рознага калібру.

4. -а. Вымяральны інструмент для праверкі размераў, формы і ўзаемнага размяшчэння частак вырабу (спец.).

|| прым. калі́бравы, -ая, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Кап’ё ’дзіда’, ’спартыўны снарад у форме дзіды’ (ТСБМ, Сержп. Трам.). Укр. копия́ ’дзіда, піка’, рус. копьё, ст.-польск. kopije, kopija, н.-луж. koṕe, kopjo, чэш. kopí, мар. kopija, славац. kopija, славен. kopjȇ, серб.-харв. ко̏пље, kȍpje, макед. копје, балг. ко́пие, копе, ст.-слав. копиѥ кап’ё’. Прасл. kopьje/kopьja (прыметнікі) < kopьje dervo ’дрэўка, якім б’юць, колюць’ < kop‑ti (Трубачоў, Эт. сл., 11, 40–41).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

únscharf

a

1) тупы́, незаво́страны

2) няя́сны, недакла́дны

3) халасты́ (пра набой, снарад)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

на́двае, прысл.

1. На дзве часткі; папалам. Для адводу вачэй [Міця] яшчэ з раніцы пайшоў з касой у кусты, але не косіць, а пілуе рашпілем надвае зенітны снарад. Навуменка.

2. перан. Разм. Няпэўна, дапускаючы розныя варыянты.

•••

Бабка надвае варажыла (гадала) гл. бабка ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бум​2

(шв. bom = брус)

гімнастычны снарад для практыкаванняў у раўнавазе ў выглядзе гарызантальнага бруса на дзвюх стойках; бервяно.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)