снара́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. снара́д снара́ды
Р. снара́да снара́даў
Д. снара́ду снара́дам
В. снара́д снара́ды
Т. снара́дам снара́дамі
М. снара́дзе снара́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

снара́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Від боепрыпасаў для стральбы з гармат.

У лесе разарваўся с.

2. Прыбор, інструмент, машына.

С. для свідравання.

3. Прыстасаванні для спартыўных практыкаванняў.

Гімнастычныя снарады.

|| прым. снара́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

снара́д м., воен., спорт. снаря́д

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

снара́д, ‑а, М ‑дзе. м.

1. Від боепрыпасаў для стральбы з гармат. Процітанкавы снарад. Артылерыйскі снарад. □ Недзе зусім блізка разарваўся снарад. Шамякін. Час ад часу за ракой грукалі цяжкія гарматы, і над галавой Ягорава з пранозлівым свістам праляталі снарады. Краўчанка.

2. Прылада, прыстасаванне для спартыўных практыкаванняў. Гімнастычныя снарады. □ Разам з іншымі навічкамі знаёміўся [Паўлік] са спартыўнымі снарадамі, вывучаў розныя прыёмы бою на рапірах. Шыловіч.

3. Інструмент, машына, апарат. Землясосны снарад. Буравы снарад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

снарад

т. 15, с. 66

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Снарад (ваен.) 4/368, 499; 5/257; 9/620—621

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

снара́д м.

1. вайск. Geschss n -es, -e; Grante f -, -n;

бранябо́йны снара́д Pnzergeschoss n;

запа́льны снара́д Brndgranate f;

трасі́руючы снара́д Sprgeschoss n;

артылеры́йскі снара́д Artilleregeschoss n, Artilleregranate f;

а́тамны рэакты́ўны снара́д Atmrakete f; Rakte mit Krnladung;

кірава́ны рэакты́ўны снара́д gelnkte Rakte;

я́дзерны снара́д Grante mit Krnladung;

2. спарт. Gerät n -(e)s, -e;

гімнасты́чны снара́д Trngerät n;

3. тэх. (машына, апарат) Gerät n, Maschne f -, -n, Vrrichtung f -, -en;

землясо́сны снара́д Sugbagger m -s, -, hydrulischer Schlmmbagger

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Снара́д ‘гарматны боепрыпас’ (ТСБМ), ‘ступка з таўкачом’ (Сцяшк. Сл.), знара́д ‘гарматны набой’ (Некр. і Байк.). Ст.-рус. снарядъ сустракаецца ў перадачы слоў гетмана Хадкевіча ў 1615 г.: велѣлъ ис снаряду палит, што можа сведчыць пра наяўнасць слова ў спецыфічным значэнні ‘гармата’ ў старабеларускі перыяд, у той час, як у рускіх помніках шырока ўжывалася нарядъ ‘артылерыя’ (Адзінцоў, Этимология–1981, 89–90). У сучаснай літаратурнай мове, хутчэй за ўсё, запазычана з рус. снаряд. Гл. Трубачоў, Дополн., 3, 697; ЕСУМ, 5, 333. Гл. нарад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Самалёт-снарад 9/342

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

рэактыўны снарад

т. 13, с. 533

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)