снара́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Від боепрыпасаў для стральбы з гармат.
У лесе разарваўся с.
2. Прыбор, інструмент, машына.
С. для свідравання.
3. Прыстасаванні для спартыўных практыкаванняў.
Гімнастычныя снарады.
|| прым. снара́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
снара́д м., воен., спорт. снаря́д
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
снара́д, ‑а, М ‑дзе. м.
1. Від боепрыпасаў для стральбы з гармат. Процітанкавы снарад. Артылерыйскі снарад. □ Недзе зусім блізка разарваўся снарад. Шамякін. Час ад часу за ракой грукалі цяжкія гарматы, і над галавой Ягорава з пранозлівым свістам праляталі снарады. Краўчанка.
2. Прылада, прыстасаванне для спартыўных практыкаванняў. Гімнастычныя снарады. □ Разам з іншымі навічкамі знаёміўся [Паўлік] са спартыўнымі снарадамі, вывучаў розныя прыёмы бою на рапірах. Шыловіч.
3. Інструмент, машына, апарат. Землясосны снарад. Буравы снарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
снара́д м
1. вайск Geschóss n -es, -e; Granáte f -, -n;
бронебо́йны снара́д Pánzergeschoss n;
запа́льны снара́д Brándgranate f;
трасі́руючы снара́д Spúrgeschoss n;
артылеры́йскі снара́д Artilleríegeschoss n, Artilleríegranate f;
а́тамны рэакты́ўны снара́д Atómrakete f; Rakéte mit Kérnladung;
кірава́ны рэакты́ўны снара́д gelénkte Rakéte;
я́дзерны снара́д Granáte mit Kérnladung;
2. спарт Gerät n -(e)s, -e;
гімнасты́чны снара́д Túrngerät n;
3. тэх (машына, апарат) Gerät n, Maschíne f -, -n, Vórrichtung f -, -en;
землясо́сны снара́д Sáugbagger m -s, -, hydráulischer Schlámmbagger
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Снара́д ‘гарматны боепрыпас’ (ТСБМ), ‘ступка з таўкачом’ (Сцяшк. Сл.), знара́д ‘гарматны набой’ (Некр. і Байк.). Ст.-рус. снарядъ сустракаецца ў перадачы слоў гетмана Хадкевіча ў 1615 г.: велѣлъ ис снаряду палит, што можа сведчыць пра наяўнасць слова ў спецыфічным значэнні ‘гармата’ ў старабеларускі перыяд, у той час, як у рускіх помніках шырока ўжывалася нарядъ ‘артылерыя’ (Адзінцоў, Этимология–1981, 89–90). У сучаснай літаратурнай мове, хутчэй за ўсё, запазычана з рус. снаряд. Гл. Трубачоў, Дополн., 3, 697; ЕСУМ, 5, 333. Гл. нарад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
буйнакалі́берны, -ая, -ае.
Буйнога калібру.
Б. снарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бранябо́йны, -ая, -ае.
Які прабівае браню.
Б. снарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пета́рда, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -аў, ж.
1. Старадаўні разрыўны снарад у выглядзе металічнай пасудзіны, напоўненай порахам.
2. Сігнальны разрыўны снарад, што кладзецца на рэйкі, каб спыніць цягнік у выпадку небяспекі.
3. У піратэхніцы: снарад з парахавым зарадам, які выкарыстоўваецца для феерверку.
|| прым. пета́рдавы, -ая, -ае і пета́рдны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
брыза́нтны, -ая, -ае (спец.).
Разрыўны, здольны драбіць прадметы пры выбуху.
Б. снарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
кіда́льны мета́тельный;
к. снара́д — мета́тельный снаря́д
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)