Свято́к ‘храмавое свята’ (Сл. ПЗБ, Сержп.), свето́к ‘свята’ (Сл. ПЗБ, ТС, Ян.), святкі́ ‘прамежак часу ад Каляд да Вадохрышча’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел.свѧток ‘свята’ (Скарына, Альтбаўэр), сюды ж свя́точки ‘святыя дні; увасобленыя святы’: Перед Богомъ стояць уси́ святочки (Нас.), укр.святки́ ‘святочныя дні Каляд і Вялікадня’, рус.свя́тки ‘час ад Каляд да Вадохрышча’, ст.-рус.свѧток ‘свята’, серб.дыял.све̑так ‘тс’, славен.svétek ‘тс’. Прасл.*svętъkъ ‘свята’, вытворнае ад *svętъ (гл. святы), параўн. Тапароў, Этимология–1986–1987, 33; Фасмер, 3, 584. Зыходная форма для святкава́ць ‘адзначаць свята; не працаваць з нагоды свята’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), светкова́ць, сʼеткова́ць, сеткова́ць ‘тс’ (ТС), якім адпавядае серб.свѐтковати, дыял.светкова̏т: У на̑с се тај све̑так не светку̏је (Элезавіч, 2, 207), свято́чны ‘звязаны з святам’ (ТСБМ, Ласт., Стан., Некр. і Байк., Сл. ПЗБ), свето́чны ‘тс’ (ТС) і інш. Прывязанасць да пэўнага гадавога цыкла (пазней, відаць, перанесеная і на хрысціянскія святы) дазваляе выказаць меркаванне пра больш ранняе паходжанне назвы, чым форма свята (гл.), якая цяпер успрымаецца як зыходная. Параўн. Жураўлёў, Язык и миф, 97.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
і², часц.
1.Ужыв. для ўзмацнення сэнсу таго слова, перад якім стаіць.
Не магла і падумаць пра гэта.
2. Вылучае наступнае слова; па знач. адпавядае часціцы «нават».
І сцены вушы маюць.
3. Адпавядае па знач. часціцы «таксама».
Будзе і на нашай вуліцы свята (прымаўка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прасто́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Трон манарха.
Узысці на п. (стаць манархам). Сядзець на прастоле (царстваваць).
2. Высокі стол, які стаіць пасярэдзіне царкоўнага алтара.
|| прым.прасто́льны, -ая, -ае (да 2 знач.; уст.).
Прастольнае свята (у гонар святога, з імем якога звязана царква).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
купа́лле, ‑я, н.
Старажытнае свята летняга сонцастаяння ва ўсходніх славян, якое святкавалася ў ноч з 23 на 24 чэрвеня ст. ст.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ларо́к, ‑рка, м.
Гандлёвая палатна. Каля шматлікіх часовых ларкоў, пабудаваных напярэдадні свята, ідзе бойкі гандаль рознымі рэчамі і прадуктамі.В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руса́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да русалляў. Русальныя ігрышчы.
•••
Русальны тыдзень — першы тыдзень пасля свята сёмухі, калі спраўляліся русальныя абрады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пэ́йсах ’яўрэйскае свята Праснакоў’ (Нас.), ’рэлігійнае свята ў яўрэяў (Вялікдзень)’ (Скарбы), пэйсахо́ўка ’спецыяльны гатунак гарэлкі, якую яўрэі пілі ў час сваіх святаў’ (Нас., Скарбы), пэйсахо́вы ’звязаны са святам’ (Нас.); укр.пе́йсах ’яўрэйскае свята’. Ад ст.-яўр.pasáh < арам.pasah ’праходжанне’, адно са старажытнаяўрэйскіх святаў у памяць аб зыходзе яўрэяў з Егіпту (Праабражэнскі, 2, 26; БЕР, 5, 88).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Каркадо́н ’скокі на свята Купалы’ (Мухл.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Érntedankfest
n -(e)s, -e свя́та ўраджа́ю
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)