неафі́т

(фр. néophyte, ад гр. neophytos)

1) той, хто нядаўна прыняў якое-н. веравызнанне;

2) новы прыхільнік якога-н. вучэння або грамадскага руху.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

прыжо́ўкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Трохі зжоўкнуць, пажаўцець. [У хаце] нядаўна пабелены сцены, на вокнах фіранкі, на судніку — марля, не зусім свежая, прыжоўкла знізу. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малёк, малька, м.

Маленькая рыбка, якая нядаўна выйшла з ікры. [Старшыня] прывёз аднекуль на машыне цэлую кадушку малькоў і запусціў іх у сажалку... Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сальні́ца, ‑ы, ж.

Невялікая пасудзіна для трымання солі. На стале, пад мокрым ручніком, ляжалі буханкі нядаўна выпечанага хлеба, стаяла сальніца з соллю. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ На́гды ’іншы раз’ (Жд. 1)., нагдысь ’нядаўна’ (Бяльк., навагр., Сцяшк. Сл., Мат. Гом.), нагдась, на́гдай ’надоечы’ (Нас.), нагдое ’пазаўчора’ (Жд. 2), нагдоя ’надоечы’ (мін., Жыв. сл.), нагдовя ’тс’ (навагр., З нар. сл.), нагдове ’надоечы, днямі’ (ТС), нагдовісь, нагдовясь ’нядаўна’ (Мат. Гом.), нагдовінь ’нядаўна’ (Мат. Гом.), нагдовінь ’нядаўна, надоечы’ (ушац., Нар. сл.), рус. нагдысь, нагдись ’тс’ (пск., цвяр., разан., Даль). Складанае слова, першую частку атаясамліваюць з указальным займеннікам опъ (тут форма ж. р. опа, са стратай пачатковага галоснага), што адсылаў да аддаленага па месцы або ў часе прадмета ці з’явы, параўн. *оного дня ’таго дня, назаўчора’ і *сего дня ’сёння’; група ‑гд‑, маючая няпэўнае часавае значэнне, трактуецца як суфіксальная (Шуба, Прыслоўе, 60), да якой далучаюцца розныя часціцы: -сь (< Zcu або се, гл. Карскі 2-3, 71); ‑и (Cjь), ‑о(в)е (< овъ), -нь (< онъ). Гл. таксама надоечы, надоясь, надоі}, на́дась, анидысь, анодысь, аногды, анагдое, анагдовень і інш., якія маюць адпаведнікі ў большасці славянскіх моў і ўзыходзяць да *onagbda/ ‑dy: укр. оногди, рус. оногда, польск. onegdy, каш. wönegde, чэш. onehdy, славац. onehdy, н.-луж. wogano, серб.-харв. онаде і інш. (ESSJ SG, 2, 525–527).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

новаўтварэ́нне, ‑я, н.

1. З’яўленне новых форм або элементаў. Новаўтварэнне мінералаў.

2. Элемент, форма і пад., якія ўзніклі толькі што, нядаўна. Новаўтварэнні ў лёгкіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́лівень, ‑ліўня, м.

Разм. Моцны дождж; лівень. А на дварэ навальніца ды пролівень. Барашка. Не верыцца, што яшчэ нядаўна быў такі пролівень. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хваі́на, ‑ы, ж.

Тое, што і хвоя (у 1 знач.); асобная хвоя. Сакольны падышоў да той самай хваіны, дзе нядаўна сядзеў з Марыяй. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

niedawno

niedawn|o

нядаўна;

do ~a — да нядаўняга часу;

od ~a — з нядаўняга часу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

надасла́ць, ‑дашлю, ‑дашлеш, ‑дашле; ‑дашлём, ‑дашляце; зак., што.

Разм. Прымаць па пошце або з кім‑н. Надаслаў нядаўна верш мне адзін знаёмы з вёскі. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)