паля́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да полюса (у 1 знач.). Палярныя краіны. Палярныя льды. // Уласцівы для полюса. Палярны клімат. Палярная пурга. // Звязаны з даследаваннем полюса або раёнаў, якія прылятаюць да полюса. Палярная станцыя. Палярны лётчык. // Састаўная частка некаторых батанічных або заалагічных назваў. Палярны мядзведзь. Палярная сава. Палярная вярба.

2. Спец. Звязаны з наяўнасцю дадатных або адмоўных зарадаў. Палярныя групы атамаў.

3. перан. Цалкам супрацьлеглы. Палярныя погляды.

•••

Палярнае ззянне гл. ззянне.

Палярная ноч гл. ноч.

Палярны дзень гл. дзень.

Палярны круг гл. круг.

[Ад лац. polaris — палярны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гіра-

(гр. gyros = кола, круг)

першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «кругавы рух».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Кругля́к 1 ’кароткае тоўстае палена круглай формы’ (ТСБМ, П. С., Хар., Сцяшк., Янк. III, Шушк., В. В., Шат., Сл. паўн.-зах.). Гл. круглы.

Кругля́к 2 ’махавое балота з вадой’ (Яшк.). Гл. круг 8.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

aureole

[ˈɔrɪoʊl]

n.

1) зьзя́ньне n., арэо́л -у m.; німб -а m. (на гало́вах сьвяты́х)

2) круг зьзя́ньня навако́л ме́сяца, со́нца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

павісе́ць, ‑вішу, ‑вісіш, ‑вісіць; зак.

Вісець некаторы час. [Шпак] толькі павісеў у паветры, хутка-хутка трапечучы крыльцамі, і паляцеў у бок сіняга лесу. Сіняўскі. Самалёт, як крумкач, павісеў над пярэднім краем, зрабіў круг і павярнуў да тылоў батальёна. Дудо.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паля́рны геагр polár, Polár-;

паля́рная экспеды́цыя Polárexspedition f -, -en;

Паля́рная зо́рка астр Polárstern m -(e)s, -e;

паля́рны круг геагр Polárkreis m -es

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ко́ла ср.

1. колесо́;

махаво́е к. — махово́е колесо́;

2. круг м.; окру́жность ж.; кольцо́;

3. (группа людей, объединённых какими-л. связями) круг м.;

◊ зачарава́нае к. — заколдо́ванный круг;

к. фарту́ны — колесо́ форту́ны;

крыво́е к. — криво́е колесо́;

пя́тае к. ў во́зе — пя́тое колесо́ в теле́ге;

ні ў к. ні ў мя́ла — ни бо́гу све́чка ни чёрту кочерга́;

устаўля́ць па́лкі ў ко́лы — вставля́ть па́лки в колёса;

павярну́ць к. гісто́рыі наза́д — поверну́ть колесо́ исто́рии вспять

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Кручо́к 1 ’чарка на 50 г’ (Нас., Нік. Очерки, Сержп. Пр.), ’бутэлька мерай у 1/8 л’ (Жыв. сл.), ’мера вадкасці ў 250 г’ (ТСБМ, Жд., Сл. паўн.-зах.), ’бутэлечка ёмкасцю 100 г’ (З нар. сл., Шатал., Сцяшк., Шат., Мат. Гом.). Да крук < круг ’збан’ (гл. круг 4).

Кручо́к 2 ’паварот ракі’ (Яшк.). Да круч (гл.).

Кручо́к 3 ’разнавіднасць авадня ці сляпня’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. крук 6.

Кручо́к 4 ’зародкавы расток’ (Яшк.). Да крук 1 (гл.).

Кручо́к 5 ’прылада, якой кідаюць ніткі ў бёрда’ (Маш., Нар. сл., Жыв. сл.). Гл. крук 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зачарава́ны

1. околдо́ванный, заколдо́ванный, заворожённый;

2. перен. зачаро́ванный; очаро́ванный; заворожённый, обворожённый, восхищённый, пленённый;

1, 2 см. зачарава́ць;

◊ ~нае ко́ла — заколдо́ванный круг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

энцыклапеды́зм

(фр. encyclopedisme, ад гр. enkyklopaideia = круг ведаў)

шырокая ўсебаковая адукацыя, дасведчанасць у розных галінах ведаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)