рэстаўра́цыя

(лац. restauratuo)

1) узнаўленне разбураных ці пашкоджаных ад старасці помнікаў мастацтва, гісторыі, культуры;

2) аднаўленне ранейшага, звергнутага палітычнага ладу.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дэнатураліза́цыя

(ад дэ- + натуралізацыя)

1) страта грамадзянінам падданства той ці іншай дзяржавы;

2) аднаўленне таварна-грашовых адносін дзяржавы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кан’екту́ра

(лац. coniectura)

1) меркаванне, здагадка;

2) выпраўленне або аднаўленне на аснове здагадак сапсаванага, цяжкага для чытання тэксту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

адраджэ́нне, ‑я, н.

1. Абуджэнне да новага жыцця; аднаўленне пасля перыяду разбурэння, заняпаду і пад. Мікалай усёй сваёй істотай адчуваў вясенняе адраджэнне. Дамашэвіч. З другой паловы XIX стагоддзя амаль адначасова пачалося адраджэнне ўкраінскай і беларускай пісьменнасці ва ўмовах царскага самадзяржаўя і развіцця капіталістычных адносін. Юргелевіч. У кароткіх і простых словах расказаў Сцёпка сходу аб задачах эканамічнага адраджэння краіны. Колас. // Аднаўленне, адбудова чаго‑н. знішчанага, разбуранага. Пасляваеннае адраджэнне завода. □ А нам варта было б з зялёнага дрэва, як з лёгкай рукі, і пачынаць адраджэнне свайго калгаса. Кулакоўскі.

2. (з вялікай літары). Перыяд у культурным і ідэалагічным развіцці раду краін Еўропы, які наступіў пасля сярэдневяковага застою, з зараджэннем капіталістычных адносін, і адзначаны росквітам навук і мастацтваў; Рэнесанс. Простая беларуская сялянка нагадвала партрэты жанчын італьянскіх майстроў часоў Адраджэння. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

reconstruction [ˌri:kənˈstrʌkʃn] n.

1. рэканстру́кцыя, перабудо́ва; аднаўле́нне;

a reconstruction period перы́яд аднаўле́ння;

The reconstruction of the town began in 1945. Перабудова горада пачалася ў 1945 годзе.

2. прыпаміна́нне, узнаўле́нне (фактаў, падзей)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ве́гаць ’пучок саломы, сухой травы, мачалка для мыцця посуду’ (Мал., Шпіл.). Дыялектная форма (азванчэнне х > г) слова ве́хаць ’вехаць’ (гл.), прасл. *věxъtь (ст.-рус. вѣхъtь, рус. ве́хоть, бел. ве́хаць, укр. ві́хоть, чэш. věchet, польск. wiecheć, славен. véhət і г. д.). Магчыма таксама, што тут «аднаўленне» гука «г» па мадэлі но́гацьно́гця (у вымаўленні но́хця): ве́хаць (→ ве́гаць) — ве́хця.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ufrichtung

f -, -en

1) падыма́нне

2) збудава́нне, устано́ўка

3) аднаўле́нне

4) устанаўле́нне, заснава́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

сукцэ́сія

(лац. successio = паслядоўнасць, пераемнасць)

рад паслядоўных змен расліннага покрыву з часам (напр. аднаўленне лясоў пасля вырубкі або пажару).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АРНІТАЛАГІ́ЧНЫ ЗАКА́ЗНІК,

біялагічны заказнік, асн. мэтай утварэння якога з’яўляецца ахова, захаванне і аднаўленне асобных відаў птушак, іх унікальных згуртаванняў і асяроддзя пражывання. На Беларусі 2 арніталагічныя заказнікі мясц. значэння: Дымаўшчына ў Віцебскім і Езярышчанскі ў Гарадоцкім р-нах Віцебскай вобл.

т. 1, с. 500

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Тэўшч ‘таўшчыня’ (Мат. Гом.; навагр., З нар. сл., Жд. 2, Янк. 2), тэ́ўшча ‘тс’ (слонім., Нар. лекс.), тэ́ўшчар ‘тоўсты’ (Сцяц.), сюды ж тэ́ўсць ‘паўната, таўшчыня; таўстун, таўстуха’ (дзярж., Нар. сл.; Кал.). Да тоўшч (гл.), хутчэй за ўсё, у выніку экспрэснай змены пад націскам о на эаднаўленне» квазі-карэннага галоснага), пра ўмовы фанетычнай дыялектнай з’явы гл. Карскі 1, 154–158.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)