эфо́р

(гр. ephoros)

адзін з пяці выбраных на год народным сходам прадстаўнікоў у Стараж. Грэцыі, якія кіравалі палітычным жыццём дзяржавы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

has-been [ˈhæzbi:n] n. infml чалаве́к, які́ страціў былу́ю ва́жнасць, папуля́рнасць, прыгажо́сць і да т.п.;

It is better to be a has-been than a never-was. Лепш хоць адзін дзень быць кімсьці, чым усё жыццё нікім.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

solitary​2 [ˈsɒlətri] adj.

1. адзіно́кі, само́тны;

lead a solitary life жыць у само́це

2. адасо́блены;

a solitary village пакі́нутая вёска

3. па асо́бны;

a solitary instance паасо́бны вы́падак;

I took a solitary walk. Я прагуляўся адзін.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

succession [səkˈseʃn] n.

1. шэ́раг;

a succession of victories шэ́раг перамо́г

2. паслядо́ўнасць;

in succession адзі́н за адны́м, чарадо́ю, за́пар, паслядо́ўна

3. нашча́дкі, перае́мнікі;

Who is the first in succession to the throne? Хто першы зойме трон?

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

survivor [səˈvaɪvə] n.

1. той, хто заста́ўся жывы́м; ацале́лы;

He was the sole survivor of the shipwreck. Ён адзін выжыў пасля караблекрушэння.

2. адзі́ны жывы́ спадкае́мец;

a survivor’s pension/benefit пе́нсія (чле́нам сям’і́) у вы́падку сме́рці кармі́целя

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

друго́й

1. (иной) другі́, і́ншы;

2. (второй) другі́;

◊

э́то друго́е де́ло гэ́та і́ншая спра́ва (рэч);

други́ми слова́ми (вводное словосочетание) іна́чай ка́жучы;

и тот и друго́й і адзі́н і другі́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сде́латься зрабі́цца, парабі́цца; стаць;

от до́лгой ходьбы́ но́ги сде́лались тяжёлыми ад до́ўгай хады́ но́гі зрабі́ліся (ста́лі) ця́жкімі;

они́ сде́лались непохо́жими друг на дру́га яны́ ста́лі непадо́бнымі адзі́н на друго́га.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГЕД (Guesde) Жуль [сапр. Базіль

(Basile) Мацьё; 11.11.1845, Парыж — 28.7.1922], дзеяч франц. і міжнар. сацыяліст. руху, адзін з лідэраў 2-га Інтэрнацыянала. Паліт. кар’еру пачынаў як радыкальны журналіст-рэспубліканец. За падтрымку ў прэсе Парыжскай камуны асуджаны на 5 гадоў, але паспеў эмігрыраваць. Кантакты з К.Марксам, Ф.Энгельсам, П.Лафаргам спрыялі пераходу Геда на пазіцыі навук. сацыялізму. Для прапаганды марксізму ў рабочым руху засн. у 1877 газ. «L’Égalité» («Роўнасць»). Адзін з заснавальнікаў (1879) і кіраўнік (у 1880—1901) Рабочай партыі Францыі. Гед і яго прыхільнікі (гедысты) змагаліся з рознымі плынямі ў рабочым руху (пруданізмам, анархізмам, пасібілізмам),

пазней занялі цэнтрысцкія пазіцыі. Гед — адзін з заснавальнікаў (1901) і кіраўнікоў Сацыяліст. партыі Францыі, а пасля яе аб’яднання (1905) з Франц. сацыяліст. партыяй (засн. ў 1902) у адзіную сацыяліст. партыю — адзін з яе лідэраў. У 1893—98 і 1906—22 дэпутат парламента, лідэр сацыяліст. фракцыі. У 1914—15 дзярж. міністр.

т. 5, с. 131

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

упа́свіць сов.

1. смочь пасти́;

гэ́ты малы́ адзі́н каро́ў не ўпасе́ — э́тот ма́лый оди́н не смо́жет пасти́ коро́в;

2. разг. откорми́ть (на подножном корму);

3. убере́чь;

у. кураня́т — убере́чь цыпля́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Раз, рас ’абазначае аднакратнасць дзеяння’, ’указвае на час дзеяння ў адносінах да раду падобных дзеянняў’, ’выражае ступень павелічэння або змяншэння суб’екта дзеяння, уласцівасці і да т. п.’ (ТСБМ), ’адзін (ліч.)’, ’аднойчы’ (ТСБМ, Яруш., Нас.; смарг., в.-дзв., гарад., брасл., віл., гродз., Сл. ПЗБ), ’пра пачатак дзеяння’ (Нар. лекс., Бяльк.), ст.-бел. разъ ’удар’, рус. раз ’тс’, укр. раз ’тс’, польск. raz ’раз’, в.- і н.-луж. raz ’раз’, славац. raz ’характар’, ’удар’, чэш. ráz ’удар, адбітак’, ’чаканка’, ’тып, характар’, славен. rȃz ’лапатка для адмервання зерня’, серб.-харв. ра̑з ’лапатка для адмервання зерня’, ’акладня плуга’. Першапачатковае *razъ ’удар’ звязана чаргаваннем галосных з рэ́заць (гл.), параўн. раз ’скіба зямлі’ (у слоўніку Каратынскага, гл. Мальдзіс, І ажываюць спадчыны старонкі. Мн., 1994, 71). Роднаснае літ. rúožas ’паласа, рыска’, rė́žti ’рэзаць, рабіць рысу’, лат. ruôza ’узвышанасць’, ’паласа, рад, сенажаць’, грэч. ῥώξ ’расколіна’, ῥήγνῡμι ’рву, праломваю’ (Фасмер, 3, 433; Праабражэнскі, 2, 177; БЕР, 6, 148). Першапачатковае значэнне ’рэзаць’ (параўн. рус. рази́ть, чэш. raziti ’чаканіць, біць’) развілося ў ’пачынаць дзеянне’ > ’рабіць адзін раз, першы раз’ > ’адзін раз’. Сюды ж злучнікі раз, рас ’калі’ (мядз., паст., Сл. ПЗБ): раз ня можаш піць, то не трэба табе жыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)