◎ Паўшуро́нак ’адна шостая сажня дроў’ (Шат., Мат. Гом.), паўшу́ркі ’мера дроў’ (Мат. Гом.). Да паў- і шурка (гл.). Апошняе праз польск. szar, szur з ням. Schar ’куча’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Набасонак ’на босую нагу’ (Мат. Гом., Янк. 1), набасонач ’тс’ (Мат. Гом., Янк. 1, Сцяшк. Сл.). Ад босы і нага з аглушэннем канцавога зычнага, параўн. набасанож (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Макі́тра ’макацёр’ (ТСБМ, Гарэц., Др.-Падб., Бяльк., чачэр., Мат. Гом.), макотра (Мал., Мат. Гом., Ян.), ’вялікі макацёр’ (Вяр.—Крыв.), палес. маке́тра, макотра, макітра, макутра, макэтра, макытра ’макацёр для захоўвання смятаны, масла, для збівання масла, складвання аладак, галушак’ (Дразд., З нар. сл.), макітрык, макотрык ’тс’ (Мат. Гом.). Да макатра, макацёр (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рум Месца каля ракі, куды звозяць зімой лес для сплаву; лясная прыстань (Пух. Шат., Сен. Касп., Слаўг., Стол.). Тое ж ру́мішча (Віц. Рам. Мат.), рюм (Віц. Нік. 1895, Слаўг.).
□ ур. Рум (каля Сажа) Слаўг., в. Рум Валож.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Во́сілка ’ручка вядра або чайніка’ (БРС, КТС, Янк. Мат., Янк. III, Сцяшк. МГ, Мат. Гродз.). Памяншальнае да сіло, утворанае прэфіксальна-суфіксальным спосабам; параўн. рус. оси́лок — памянш. ад сило.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Але́шнік (Янк. Мат., Гарэц., Касп., Шат.), алешына (Касп., Шат., Мат., Кіс.), алешчына ’вольха’ (Янк. I), алешша (Бяльк.), альшана ’алешнік, альхоўнік’ (Сцяц.), альшына ’вольха клейкая’ (Кіс.) да вольха (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Праздра́віць ’павіншаваць’, ’вылаяць’ (Юрч.), праздраўляць ’віншаваць’ (Мат. Маг.; ветк., Мат. Гом.). Вуснае запазычанне народнага рус. проздравить ’павіншаваць’ < поздравить, апошняе запазычана з ц.-слав. (Фасмер, 3, 303). Гл. здаровы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́танка ’рыбалоўная сетка’ (гом., нараўл., Мат. Гом.), путанка ’хустка’ (ДАБМ, камент., 946), параўн. таксама рус. смал. пу́таніца ’доўгая сетка’ (Мат. Смал.), пу́тка, пу́танка ’тонкая сетка’. Да пу́таць ’блытаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
проце́нт в разн. знач. працэ́нт, -та м.; адсо́так, -тка м.;
пра́вило проце́нтов мат. пра́віла працэ́нтаў (адсо́ткаў);
просты́е проце́нты мат. про́стыя працэ́нты (адсо́ткі);
сло́жные проце́нты склада́ныя працэ́нты (адсо́ткі);
вы́полнить план на сто проце́нтов вы́канаць план на сто працэ́нтаў (адсо́ткаў);
оди́н проце́нт, два проце́нта, пять проце́нтов адзі́н працэ́нт (адсо́так), два працэ́нты (адсо́ткі), пяць працэ́нтаў (адсо́ткаў);
проце́нт при́былей працэ́нт (адсо́так) прыбы́ткаў;
под больши́е проце́нты пад вялі́кія працэ́нты (адсо́ткі);
◊
на (все) сто проце́нтов на (усе́) сто працэ́нтаў (адсо́ткаў);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кульдзю́м ’кааператыў’ (Мат. Гом.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)