Трэ́йці ‘трэці’ (Байк. і Некр., Федар. 4, Пятк. 2, ТС, Янк. 2; зэльв., Нар. словатв.; беласт., Сл. ПЗБ; ганц., Ск. нар. мовы), трэ́йцяя нядзеля ‘сход месяца, яго 3‑я квадра’ (стаўб., З нар. сл.); трэ́йціе пе́ўні ‘пара сутак’ (Сержп. Грам.), сюды ж трэйця́к, трэйця́ка ‘трацяк, цялушка трэцяга году’ (Мат. Гом., Скарбы, Кліх), трэйтя́к ‘3‑гадовае жарабя’ (пруж., Зн., дыс.); на трэйцяк ‘трэцяя частка ўраджаю’ (ТС), трэйця́к ‘трэці пастух’ (там жа). Паводле Карскага (1, 354), з *трецʼцʼи, параўн. тре́цьцій ‘трэці’ (Бяльк.), як айца < а́сса (гл. айцец). Станкевіч (Язык, 237) лічыць падваенне (падаўжэнне) гукаў у прыметніках і парадкавых лічэбніках нерэгулярным і прапануе тлумачыць з’яўленне й паміж а, о, е і зубнымі вядомымі ў народнай мове выпадкамі тыпу войстры, гайсаць і пад. (Станкевіч, Зб. тв., 2, 35). Цвяткоў (Запіскі, 78) бачыць аналогію ў польск. miejsce (*mieśće > *mieśśće з распадабненнем і зацвярдзеннем ś пад уплывам c). Параўн., аднак, ст.-бел. третье ‘трэцім разам’ (ГСБМ) адпаведна ст.-слав. третиѥ, третиѥѥ ‘тс’ (ESJSt, 16, 978), што дало форму з падваеннем. Да тры, трэ́йка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

najwyższy

najwyższ|y

найвышэйшы;

w ~ym stopniu — у найвышэйшай ступені;

Sąd ~y — Вярхоўны суд;

~y czas, żebyśmy poszli — самы час, каб пайсці;

~e piętro — самы высокі паверх;

stopień ~y грам. найвышэйшая ступень;

sprawa ~ej wagi — справа найвышэйшай важнасці

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вяду́чы

1. (які ідзе наперадзе) führend;

вяду́ч самалёт Führungsflugzeug n -(e)s, -e;

вяду́чае сло́ва грам Litwort n -(e)s, -wörter;

2. (галоўны, кіруючы) führend, litend;

займа́ць вяду́чае ме́сца an der Sptze stehen*; ine Führungsposition nnehaben*;

3. (на тэлебачанні, радыё і г.д.) Modertor m -s, -tren, nsager m -s, -;

4. тэх

вяду́чае ко́ла Trebrad n -(e)s, -räder, ntriebsrad n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ула́сны

1. igen, igen-;

ула́сны дом igenheim n -s, -e, igenes Haus;

пачуццё ула́снай го́днасці Slbstgefühl n -(e)s, -e;

ва ула́сным сэ́нсе сло́ва im igentlichen Snne, im Wrtsinne;

ва ула́сныя ру́кі zu (igenen) Händen; persönlich (уласна);

імя ула́снае грам igenname m -ns, -n;

ула́сная вага́ igengewicht n -(e)s, -e;

2. матэм echt;

ула́снае значэ́нне igenwert m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

член м

1. (частка цела) Glied n -(e)s, -er;

2. (арганізацыі і г. д.) Mtglied n -(e)s, -er; Tilnehmer m -s, - (удзельнік);

член прэзі́дыума Vrstandsmitglied;

член-карэспандэ́нт korresponderendes Mtglied;

член гуртка́ Zrkelteilnehmer m -s, -;

правадзе́йны член rdentliches Mtglied;

ганаро́вы член hrenmitglied n;

3. матэм Glied n -(e)s, -er;

4. грам:

член ска́за Stzglied n -(e)s, -er

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

разабра́ць

1. (прывесці ў парадак) rdnen vt, in rdnung brngen*;

2. (на часткі) demonteren vt; aus¦einndernehmen*, zerlgen vt (машыну і г. д); btragen* vt, breißen* vt (будынак);

3. (раскупіць) ufkaufen vt;

4. грам analyseren vt, zergledern vt;

5. (зразумець) versthen* vt, begrifen* vt; entzffern vt (почырк);

6. разм (расследаваць справу і г. д) unterschen vt; klären vt, ins Rine brngen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

postać

I posta|ć

ж.

1. вобраз, выгляд, аблічча;

w ~ci czego — у выглядзе чаго;

2. фігура, пастава, постаць;

3. персанаж;

4. грам. трыванне;

~ć dokonana — закончанае трыванне;

to zmienia ~ć rzeczy — гэта мяняе сутнасць рэчаў

II зак.

пастаяць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zdanie

zdani|e

н.

1. думка; погляд; меркаванне;

moim ~em (według mojego ~a) — на маю думку; на мой погляд;

być ~a, źe ... — лічыць, што...;

2. грам. сказ;

~e pojedyncze — просты сказ;

~e złożone — складаны сказ;

~e poboczne — пабочны сказ

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

звыча́йны

1. обы́чный; обыкнове́нный; обы́денный; (посредственный — ещё) зауря́дный;

прыйсці́ ране́й ~нага — прийти́ ра́ньше обы́чного;

~ная з’я́ва — обы́чное (обы́денное) явле́ние;

гэ́та быў з. чалаве́кэ́то был обыкнове́нный (зауря́дный) челове́к;

2. привы́чный, при́нятый;

з. спо́саб жыцця́ — привы́чный (при́нятый) спо́соб жи́зни;

3. грам. положи́тельный;

~ная ступе́нь параўна́ння — положи́тельная сте́пень сравне́ния;

4. мат. (о дроби) просто́й;

гэ́та спра́ва ~ная — это де́ло обы́чное

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

гук I м.

1. (род. гу́ку) в разн. знач. звук;

гу́кі пе́сні — зву́ки пе́сни;

тэо́рыя гу́ку — тео́рия зву́ка;

музыка́льны г. — музыка́льный звук;

2. (род. гу́ка) грам. звук;

камбінато́рыка гу́каў — комбинато́рика зву́ков;

глухі́ г. — глухо́й звук;

губны́я гу́кілингв. губны́е зву́ки;

ані́ гу́ку — ни зву́ка;

пусты́ г. — пусто́й звук

гук II (род. гу́ка) м. (на дереве) отро́сток

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)