панаво́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.
1. Навесці, прывесці ў вялікай колькасці. Панаводзіць дзяцей у хату.
2. Накіраваць у бок каго‑н. многа чаго‑н. [Паліцыянты] падумалі, што хлопец збіраецца даць дзёру, і панаводзілі на яго пісталеты. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчабяту́н, ‑бетуна, м.
Разм.
1. Птушка-самец, якая ўвесь час, не змаўкаючы, шчабеча.
2. перан. Той, хто многа, безупынку гаворыць. Дзядзька Антось узяў дзіця да сябе. Пад крысом кажуха, у люты мароз, занёс дзядзька шчабетуна ў лагер. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чапіна́ Месца ў рацэ або возеры, на дне якога многа сукаватых дрэў, бярвенняў, карчоў, камення і дзе водзіцца рыба (Нас.). Тое ж чапа́ (Рэч.), чапы́ (Віц. Нік. 1895), чопкі (Нас.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
я́лавіна
1. Аблога; запушчанае поле; неўрадлівая зямля, якая многа год не апрацоўваецца (БРС). Тое ж ялавіна, я́лавінне, я́лая зямля́, я́лава (Слаўг.).
2. Зямля, якую не аралі адзін год; папар (Кап.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
◎ По́сарам ’сарамнавата’ (Нас.), параўн. укр. посоромити ’выставіць на сорам’, польск. posromić ’зняважыць, зняславіць, выставіць на сорам’, ст.-польск. posromać ’прысароміць’. Адвербіялізаванае > Тварэнне ад пасароміць ’пасарамаціць; зняславіць’, гл. сорам. Падобным чынам у кантэксце адвербіялізаваўся польск. wstyd ’тс’. Прыстаўка па‑ надае значэнне меншай ступені праяўлення якасці, параўн. no‑мала ’малавата’, по‑многа ’мнагавата’, по‑ценко ’танкавага’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
turnout [ˈtɜ:naʊt] n.
1. збор (людзей на мітынг);
There was a good turnout at yesterday’s meeting. Учора на сходзе было даволі многа народу.
2. чы́стка, убо́рка;
The room must be given a good turnout. Пакой трэба добра прыбраць.
3. мане́ра, стыль апрана́цца; экіпіро́ўка;
the turnout of a sportsman касцю́м спартсме́на
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
gate [geɪt] n.
1. бра́ма, варо́ты; фо́ртка (у агароджы, варотах)
2. увахо́д; вы́хад (у аэрапорце);
Your flight is boarding at gate number 5. Пасадка на ваш рэйс праз выхад нумар 5.
3. BrE ко́лькасць гледачо́ў (асабліва на футбольным матчы);
The match got a good gate. Матч сабраў многа гледачоў.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
панано́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., чаго.
1. Прынесці за некалькі прыёмаў многа чаго‑н. [Ася:] — Мне ўжо і так маластоўскія дзяўчаты ўсяго пананосілі. — Бяры, бяры і папраўляйся, — весела кажам мы. Асіпенка.
2. Сваім рухам нанесці многа чаго‑н., утварыць што‑н. З акна былі відаць кучы камення на ўзлеску, ля поля, на іх ужо вецер пананосіў пылу. Чорны. / у безас. ужыв. Цяжка прайсці вуліцай у Грынях ля Раінінай хаты, куды пананосіла зімою з Выганчыку горы снегу. Пташнікаў.
3. і што. Нанесці на паперу, карту, схему ўсё, многае. Пананосіць населеныя пункты на карту.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгавары́цца, ‑варуся, ‑ворышся, ‑верыцца; зак., з кім і без дап.
Разм. Пачаць шчырую гаворку з кім.‑н. — Эх, і лесу ж у вас многа! — сказаў настаўнік, каб разгаварыцца з палешуком і пазнаёміцца з ім бліжэй. Колас. Разгаварыліся тады землякі пра родны горад, і выявілася, што абодва з Горкай вуліцы. Пальчэўскі. // Пачаць многа гаварыць, стаць гаваркім. — Іменна, галубок, драч. Мы яго дзеркачом завём, — разгаварыўся дзед Мікалай. — Кажуць, птушка тая пехатой шыбуе з самай Афрыкі. Ідзе і ідзе сабе і анігадкі. Даніленка. Сяргей быў не вялікі мастак расказваць. Асабліва яму цяжкавата было пачынаць, разгаварыцца. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зірка́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і зіркасты. Зіркатая сіняя страказа села на.. сцяблінку і ў той жа час пырхнула. Хомчанка. Абвёў [дзед Сапрон] усю грамаду не зусім зіркатымі вачамі, сказаў яшчэ: — Э-эх, многа чаго помню!.. Лёс такі наш. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)