суседнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Знаходзіцца па суседству, побач з чым‑н. Медна-барвовыя шапкі асін суседнічаюць з сонечна-светлымі, стромкімі макаўкамі бяроз. Навуменка. Было, што на стрэхах камуны з буслінымі гнёздамі суседнічалі кулямёты. Дуброўскі. // Мець месца, быць у наяўнасці побач з чым‑н. Вобразы і настроі, трагічныя па самой сутнасці .. суседнічаюць з прасветленым пачуццём. Бярозкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усходні, ‑яя, ‑яе.

1. Які знаходзіцца на ўсходзе, ідзе з усходу. Усходнія вобласці. Усходні вецер. ▪ Над усходнім краем лесу стаяла чорнае воблака. Кулакоўскі. Домікі ўсходняй ускраіны горада стаяць над самым Дняпром. Брыль.

2. Які мае адносіны да Усходу. Усходняя архітэктура. Усходняя культура. ▪ [Свіліс:] — Шкада, кальяна ў мяне няма пачаставаць вас па ўсходняму звычаю. Машара.

•••

Усходнія крэсы гл. крэсы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фігураваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Прысутнічаць, знаходзіцца дзе‑н., прымаючы ўдзел у чым‑н. Фігураваць на судзе ў якасці сведкі. // Называцца, упамінацца. Бобчынскі і Добчынскі фігуруюць у класічнай рабоце У.І. Леніна «Матэрыялізм і эмпірыякрытыцызм» у якасці прадстаўнікоў «новых філасофскіх школак». «Полымя». А цераз год У лесе зноў сабраўся сход, Зноў фельетон Янотаў разбіралі, Але цяпер фігураваў там... Крот. Корбан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэўка, ‑і, ДМ цэўцы; Р мн. цэвак; ж.

1. Спец. Дэталь перадатачнага механізма цыліндрычнай формы.

2. Прыстасаванне ў выглядзе трубкі, на якое навіваюцца ніткі і якое ўстаўляецца ў чаўнок пры тканні. Кужаль Маланка снавала, Цэўкі сукала і ткала. Купала. А потым.. [Фядора] сама памагла Анюце сукаць цэўкі. Васілевіч.

3. Косць у назе птушкі, якая знаходзіцца паміж галёнкай і пальцамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

leave​1 [li:v] n.

1.(таксама leave of absence) во́дпуск, адпачы́нак;

be on leave знахо́дзіцца ў во́дпуску;

sick leave вызвале́нне ад пра́цы з-за хваро́бы;

maternity leave дэкрэ́тны во́дпуск

2. fml дазво́л;

give smb. leave to do smth. даць каму́-н. дазво́л зрабі́ць што-н.

♦

take leave of smb./take one’s leave разві́твацца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

neighbour [ˈneɪbə] n.

1. сусе́д; сусе́дка (па дому, кватэры, купэ і да т.п.);

He is not afraid of what the neighbours will say. Яго не палохае, што скажуць суседзі.

2. прадме́т, які́ знаходзіцца по́бач

3. lit. блі́зкі, блі́жні

♦

you shall love your neighbour as yourself bibl. палюбі́ блі́зкага твайго́, як само́га сябе́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

між​1 прыназоўнік

  1. Ужыв. для вызначэння прадметаў, пасярод якіх або ў прамежку паміж якімі што-н. знаходзіцца, адбываецца.

    • Дарога ўецца між палямі.
    • Дружба між народамі.

  2. Служыць для паказання становішча прадмета або праяўлення дзеяння ў прамежку, пасярод чаго-н.

    • Спрэчка між сяброў.

Фразеалагізмы:

  • Між іншым —
    1. мімаходам, не звяртаючы асаблівай увагі;
    2. дарэчы, к слову кажучы.
  • Між (паміж) намі (кажучы) — аб чым-н. такім, чаго не варта гаварыць іншым, аб якім-н. сакрэце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

варушыцца дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Ледзь прыкметна рухацца.

    • Ледзь варушылася лісце.

  2. Кішэць, знаходзіцца ў хаатычным руху (пра вялікую колькасць каго-н.).

    • Каля пня варушыліся мурашкі.

  3. пераноснае значэнне: Займацца чым-н., актыўна дзейнічаць (размоўнае).

    • Каб усё паспяваць зрабіць, трэба добра в.

  4. пераноснае значэнне Праяўляцца, прабуджацца (размоўнае).

    • Думкі пачынаюць в.

  5. варушы(це)ся. Ужыв. пры пабуджэнні да дзеяння (размоўнае).

    • Но-о, гняды, варушыся!

|| закончанае трыванне: наварушыцца.

|| аднакратны дзеяслоў: варухнуцца, зварухнуцца і паварухнуцца.

|| назоўнік: варушэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

недалёкі прыметнік

  1. Які знаходзіцца або адбываецца на нязначнай адлегласці; які мае невялікую працягласць.

    • Н. лес.

  2. Такі, які адбываўся нядаўна або адбудзецца, надыдзе неўзабаве.

    • Недалёкае мінулае.

  3. пераноснае значэнне: Разумова абмежаваны; някемлівы.

    • Н. чалавек.

  4. недалёка, у знач. выказніка і прыслоўе Блізка па адлегласці і часе.

    • Вёска недалёка.
    • Да вечара ўжо недалёка.

Недалёка ад каго-чаго, прыназоўнік — на блізкай адлегласці ад каго-, чаго-н.

  • Жыць недалёка ад лесу.
  • Недалёка ад вёскі — рака.

|| назоўнік: недалёкасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

сок назоўнік | мужчынскі род

  1. Вадкасць, якая знаходзіцца ў клетках, тканках і поласцях раслінных і жывёльных арганізмаў.

    • Кляновы с.
    • Страўнікавы с.
    • Выціснуць усе сокі з каго-н. (пераноснае значэнне: абяссіліць празмернай работай).

  2. Напітак, які вырабляюць з мякаці розных пладоў.

    • Купіць вінаграднага соку.
    • Варыцца ў сваім саку (неадабральнае) — працаваць, не падтрымліваючы сувязі з тымі, хто займаецца падобнай работай, не выкарыстоўваць іх вопыт.
    • У самым саку (размоўнае) — у росквіце фізічных сіл.

|| прыметнік: сокавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)