Вярша́ліна ’верхняя частка дрэва з суччам’ (Некр., БРС, КТС). Да вершалі́на (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
анча́р
(малайск. anćar)
дрэвасям. тутавых з ядавітым млечным сокам, пашыранае ў тропіках Азіі і Афрыкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ліквіда́мбар
(ад лац. liquidus = вадкі, цякучы + амбра)
дрэвасям. гамамелідавых, пашыранае ў субтропіках; дае стыракс 2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
се́йба
(н.-лац. ceiba)
дрэвасям. бамбаксавых з пальчатаскладаным лісцем, пашыранае ў трапічнай Амерыцы; дае капок.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Абало́на, абалоніна, бальна, бальніна ’знешнія вільготныя слаі дрэва, якія знаходзяцца пад карой’ (Шат., Сцяшк.) абалонка, абалонь ’верхнія слаі драўніны з жывымі яшчэ клеткамі’ (Бяльк., Касп., Яруш.), абалонь ’тс’ (Маш., Янк. I, КЭС), оболона ’тс’ (КСТ), абалонь ’гадавыя кольцы на пні дрэва’, абалоністы ’зроблены з верхніх слаёў дрэва’ (Шат.). Рус.болонь, заболонь (= бел.абалонь), чэш.blána, oblana ’тс’. Іншыя славяне, відаць, гэтага слова не ведаюць. Ці не балтызм? Параўн. літ.bálnis ’ачэсанае ад кары дрэва’ (∼ bálnis ’белы, белая масць’). Семантычная паралель: польск.biel ’абалонь’. Укр.болона, польск.błona, чэш.blána і г. д. у значэнні ’тонкая плеўка’, мабыць, сюды не адносяцца; гл. абалонка. Параўн. балонь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Капані́ ’сані, палазы якіх не гнутыя, а зроблены з дрэва, выкапанага з коранем’ (Нас.; КЭС, лаг.; круп., Жыв. сл.; Др.-Падб.; светлаг., Мат. Гом.; віл.Сл. паўн.-зах.; бялын., Янк. Мат.); кыпанікі ’тс’ (Яўс.), капа́нікі ’палазы’ (гом., Мат. Гом.), кыпа́нь, кыпане́ц ’дрэва з загнутым коранем’ (Нік. Очерки), капа́ны і ко́паны ’вычасаны з дрэва, выкапанага з коранем’ (ТСБМ). Рус.смал., калуж.ко́пани ’палазы з такога кораня’. Узыходзіць да прасл.kopanь, якое з дзеепрыметніка прошл. часу kopanъ < kopati > капа́ць (гл.). Параўн. рус.цвяр., пск., пецярб.ко́панцы ’сані’, а таксама рус.наўг., кастрам., ярасл., цвяр., урал.копань ’дрэва, выкапанае з коранем для выкарыстання яго ў будаўніцтве гаспадарчых памяшканняў, суднаў, саней’, укр.копани́ця ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бяро́за, ‑ы, ж.
1. Лісцевае дрэва сямейства бярозавых з белай карой. Расчасаўшы пругкім ветрам косы, Спаласнуўшы ногі у расе, Залатагаловыя бярозы Паўстаюць ва ўсёй сваёй красе.Аўрамчык.Пад сонцам грэліся бярозы У белым тонкім палатне.Бядуля./узнач.зб.Сярод іншых дрэў тут пераважала бяроза.Шашкоў.
2.толькіадз. Драўніна гэтага дрэва; матэрыял. Ці ж можна словамі перадаць, як Даніла падбіраў клён, бярозу, дуб, асіну на цабэркі, вёдры, начоўкі і лыжкі?Бядуля.
•••
Карэльская бяроза — від бярозы з прыгожай узорыстай драўнінай на зрэзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маза́іка, ‑і, ДМ ‑заіцы, ж.
1. Узор або малюнак з рознакаляровых кавалачкаў шкла, дрэва, мармуру і пад., шчыльна падагнаных адзін да аднаго. Высокія брамы [палаца] багата ўпрыгожаны мазаікай.В. Вольскі.//зб. Кавалачкі мармуру, дрэва, шкла і пад., якімі выкладваюць такія ўзоры. //перан. Пра сумесь разнародных элементаў. Уважлівыя адносіны да кожнага факта дазволілі даследчыку стварыць надзвычай багатую мазаіку культурнага і літаратурнага жыцця.«Полымя».
2. Майстэрства рабіць такія рысункі, узоры. Майстар мазаікі.
3. Вірусная хвароба раслін, якая характарызуецца з’яўленнем стракатых плям на лістах, пладах.
[Фр. mosáïque.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сук, ‑а, м.
1. Буйны бакавы парастак, які ідзе ад ствала дрэва. То шышка зваліцца з хваіны, То сук збуцвелы ападзе.Астрэйка.Стаяла .. [груша] голая, счарнелая, з вузлаватымі сукамі.Лынькоў.Хочаш — зверху страляй, забраўшыся на ёмкі сук; хочаш — прама з-за дрэва.Курто.
2. Астатак ад зрэзанага бакавога парастка ствала ў дошцы, бервяне. [Арлоўскі:] — Дошкі ў мяне ёсць, толькі вельмі сукаватыя, ёсць без сукоў, ды ў гразі — гэблі патупіце.Чорны.Стаў Максімка да станка, Гэблік сціснула рука. Шмаргануў — на дошцы сук...Дзеружынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
carve
[kɑ:rv]
v.t.
1) рэ́заць (мя́са)
2)
а) выраза́ць (з дрэ́ва, ко́сьці)
б) высяка́ць; цяса́ць (ста́тую)
в) разьбя́рыць, гравірава́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)