абмы́ліцца, ‑ліцца; зак.

Спец. Ператварыцца ў мыла шляхам хімічнай рэакцыі (пра тлушчы).

абмылі́цца, ‑лю́ся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

Абл. Памыліцца. — Я абмыліўся — людзей не слухаў... Болей гэтага не будзе... Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дурні́ла, ‑ы, м.

Разм. лаянк. Дурань, дурніца. — Ну, хутчэй абувай, чуеш! Скакаць пойдзеш! — З табой? — Ну а што ж? Са мною! Ох ты, дурніла! Яшчэ падзякуй, што бяру! Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разузна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Тое, што і разведаць. Яшчэ патрэбна было .. разузнаць сілу польскіх войск, якія знаходзяцца блізка ад гміны, дзе павінен адбыцца суд над сялянамі. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Ляпе́ха, лепе́ха́ ’аер’, ’маннік вялікі, Glyceria L.’, сіва лепе́ха ’касач’ (ТС). Укр. лепеха́чарот лясны, Scirpus silvaticus L.’ ’аер, Acorus calamus’, лепі́х ’маннік’, польск. liepiech ’асака, Carex’. Прасл. Lepexa (< lepati) ляпаць’, семантычна блізкага да lěpiti (Трубачоў, Эт. сл., 14, 117–119). Гл. таксама Фасмер, 2, 483; Слаўскі, 4, 166.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

быллё, ‑я, н., зб.

Высакарослае сцяблістае пустазелле; бур’ян. На свежых пожнях глыбей у зямлю палезла карэнне былля. Гартны. Пасекі пачыналі зарастаць быллём і палыном. Чарот.

•••

Зарасці (парасці) быллём гл. зарасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насе́льнік, ‑а, м.

Той, хто насяляе данае месца. Насельнікі гарадоў. Насельнікі вады. □ Вярнуліся з мора, з экскурсіі ў горы насельнікі дома. Каваль. Эх, лес!.. Нібы думкі ён ведае сваіх насельнікаў. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замачы́цца, ‑мачуся, ‑мочышся, ‑мочыцца; зак.

Замачыць сябе, сваю вопратку. Зося, палажыўшы серп на плячо, вышэй падаткнуўшы спадніцу, каб не замачыцца ў вячэрнюю расу,.. падбегла да Міхаські, узяла яго на рукі. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

давяра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да даверыць.

2. Верыць каму‑, чаму‑н., спадзявацца на каго‑, што‑н. Грышку ўсе давяралі, і ён ніколі ні ў чым не падкачаў. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скудла́чаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад скудлаціць.

2. у знач. прым. Разм. Зблытаны, растрапаны, непрычасаны (пра валасы, лён і пад.). Атаман падышоў і стаў .. [Гэльку] гладзіць па скудлачаных валасах. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БЕРАГАЎМАЦАВА́ЛЬНЫЯ НАСАДЖЭ́ННІ,

палосы дрэвавай, кустовай або травяністай расліннасці, якія ствараюцца або захоўваюцца па берагах вадаёмаў з мэтай прадухілення ці спынення працэсаў берагавой эрозіі і абразіі. Шыр. 50—300 м. Берагаўмацавальныя насаджэнні замацоўваюць грунт, затрымліваюць змыванне ў вадаёмы ўрадлівай глебы і ўгнаенняў, паляпшаюць умовы пражывання жывёл, павышаюць сан.-аздараўленчыя і рэкрэацыйныя якасці водных аб’ектаў і сумежных тэрыторый. Найлепшыя берагаўмацавальныя насаджэнні: густыя кустовыя зараснікі розных відаў раслін, камбінаваныя складаныя насаджэнні з вярбы (ломкая, руская, шэрая, белая і інш.) і густасцябловых травяністых шматгадовых раслін (чарот, асака, інш. Злакі).

т. 3, с. 104

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)