Hütte
f -, -n
1) хаці́на, ха́та
2) металургі́чны заво́д
3) шклозаво́д, гу́та
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
прасто́рны просто́рный; (об одежде — ещё) свобо́дный;
~ная ха́та — просто́рная изба́;
~ная суке́нка — просто́рное (свобо́дное) пла́тье
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насты́ць сов., в разн. знач. насты́ть, насты́нуть;
ха́та ~ты́ла — дом насты́л;
ру́кі ~ты́лі — ру́ки насты́ли
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даста́цца, -а́нуся, -а́нешся, -а́нецца; -а́нься; зак., каму.
1. Зрабіцца чыёй-н. уласнасцю, перайсці ў чыё-н. распараджэнне.
Хата дасталася яму пасля бацькі.
2. безас. Перанесці цяжкія выпрабаванні; трапіць у непрыемнасць.
Ну і дасталося ж яму сёння!
|| незак. дастава́цца, -таю́ся, -тае́шся, -тае́цца; -таёмся, -таяце́ся; -таю́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
курэ́нь, кураня́, мн. курані́, куранёў, м.
1. У некаторых мясцовасцях Беларусі: будан (разм.).
2. Жылая хата ў некаторых месцах Украіны і Прыдоння.
3. Асобная частка Запарожскага войска, а таксама яе стан (гіст.).
|| прым. куранны́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).
К. атаман.
Выбіраць кураннога (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́стыць, ‑стыне; зак.
Стаць халодным; выстудзіцца. Выстыла за ноч хата, на дварэ такі мароз, што дрэвы трашчаць. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гаспо́да ’гаспадарка, двор’ (БРС), ’унутранасць панскага дома’ (Нас.), ’хата гаспадара, чужая хата’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. укр. госпо́да, але рус. господа́ (мн. л. да господи́н), далей польск. gospoda, чэш. hospoda, ст.-слав. господа ’гасцініца’, серб.-харв. (зборны назоўнік) госпо̀да. Прасл. *gospoda па паходжанню зборны назоўнік да *gospodь ’пан, гаспадар’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 58–59; Слаўскі, 1, 324.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́маразіцца, ‑разіцца; зак.
1. Загінуць ад марозу.
2. Страціць на марозе ваду, вільгаць.
3. Выстудзіцца ад марозу. Хата вымаразілася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
убра́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад убраць.
2. у знач. прым. Прыведзены ў парадак; упрыгожаны. Убраная хата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кучэ́рка ’хата (малая)’ (Мат. Гом.). Да кучах (гл.), кучках (гл.). Утворана праз ‑эр‑суфіксацыю (куч‑эр) з памяншальным суфіксам ‑ка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)