gwardia
ж. гвардыя;
stara gwardia — старая гвардыя;
gwardia honorowa — ганаровая варта
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бяздзе́туха, ‑і, ДМ ‑тусе, ж.
Разм. Бяздзетная жанчына. Сама Антоля бяздзетуха і старая ўжо, не можа адна даць рады сваёй гаспадарцы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паво́йкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Войкаць некаторы час. Павойкала трохі старая маці, але хутка супакоілася — хата ж новая, дрэва як звон. Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакаўны́, ‑ая, ‑ое.
Тое, што і пакоўны. Недалёка ад Барак у чыстым полі адзінока стаялі пакаўное панскае гумно і старая хата. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
са́жань, -жня, мн. -жні, -жняў, м.
1. Старая беларуская і руская мера даўжыні, роўная 3 аршынам (2,13 м).
2. Колькасць чаго-н., роўная гэтай меры.
Тры сажні дроў.
3. Прылада для абмервання зямельных участкаў.
Памераць прысядзібны надзел сажнем.
◊
Касы сажань у плячах — пра шырокага ў плячах, высокага чалавека.
|| прым. сажнёвы, -ая, -ае.
Сажнёвыя крокі (вельмі вялікія).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
усу́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак., у што.
1. Прасунуцца ўнутр чаго-н., паказацца ў чым-н.
У дзверы ўсунулася галава хлопчыка.
2. Уваліцца, трапіць у што-н. (разм.).
У. ў студню.
3. Увайсці павольна, ледзь перастаўляючы ногі (разм.).
У хату ўсунулася старая жанчына.
4. Умяшацца, ублытацца ў што-н. (разм.).
У. ў спрэчку.
|| незак. усо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Памор’е ’старая назва паўночных рускіх зямель на берагах Белага мора, Анежскага возера і рэк, якія ў іх упадаюць; старая назва паўночнай часткі Польшчы, якая прымыкае да Балтыйскага мора’ (ТСБМ). З рус. помо́рье < море; параўн. таксама польск. pomorze, чэш. pomoří (Фасмер, 3, 323). Сюды ж памор, паморка ’жыхар(ка) памор’я’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плехуці́нка (пліхуціпка), пліху цін ы чка ’старая адзежына’ (Юрч. СНЛ). Да пляхотка ’парваная ануча’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
погу́дка ж., обл.
1. (напев) запе́ў, -пе́ву м.; (песня) пе́сня, -ні ж.;
2. (прибаутка) прыгаво́рка, -кі ж., пры́маўка, -кі ж.;
◊
какова́ погу́дка, такова́ и пля́ска погов. яка́я пе́сня, такі́я і ско́кі;
ста́рая погу́дка на но́вый лад погов. стара́я ба́сня на но́вы лад.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́цалаваць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак., каго-што.
Разм. Абсыпаць пацалункамі. — Старая будзе так рада!.. Колькі ўжо дзён чакае!.. Сястрычкі на шыю пачэпяцца, выцалуюць! Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)