гадзі́наж (60 хвілін) Stúnde f -, -n; (педагагічныя заняткі) Únterrichtsstunde f -, -n;
во́льная гадзі́на Fréizeit f -;
мёртвая гадзі́на Rúhestunde f;
◊ не па днях, а па гадзі́нах расці́ zúsehends wáchsen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Вы́люднець, вы́людскавацца ’выправіцца, стаць, як усе людзі’ (Янк., Клім., Жд., 1), вы́людзець ’вырасці, стаць сур’ёзным’ (Шат.). Рус.бранск.вы́люднеть ’вырасці, развіцца, стаць падобным да іншых’, укр.ви́людніты ’тс’. Гл. алюдзець, люднець. Адносна магчымасці запазычання з гоц.liudan ’расці’ гл. Мартынаў, БЛ, 1, 16 і наст.
spring to smb.’s aid кі́дацца каму́-н. на дапамо́гу
2. спружы́ніць;
spring open ра́птам адчыні́цца
3. здзіўля́ць; ра́птам адкры́ць (сакрэт);
spring a surprise прыне́сці каму́-н. неспадзява́нку
4.infml вы́йсці з турмы́; дапамагчы́ каму́-н. уцячы́
5. дава́ць це́чу
spring back[ˌsprɪŋˈbæk]phr. v. адско́чыць, адхісну́цца
spring up[ˌsprɪŋˈʌp]phr. v. ху́тка расці́, выраста́ць;
spring up like mushroomsрасці́ як грыбы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Спарня́ ‘кавалак хлеба, які закопваюць у зямлю ў час дажынак, каб на будучы год быў добры ўраджай’ (паст., астрав., Сл. ПЗБ), ‘барада (абрад у час жніва)’ (вілен., ЛА, 3), ‘спор’ (брасл., Сл. ПЗБ), ‘прыбытак’ (Касп.). Да спары́ць ‘добра расці (пра збожжа)’ (Жд. 2), спор, споры (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
буя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.
1. Бурна расці; пышна красаваць. Ярына на полі буяла, высыпала.Чорны.[Ніну] ўразіла, што навокал гэтага спусташэння яркай вясковай зелянінаю, бела-ружовым цветам буялі дзе-нідзе ўцалелыя яблыні.Мележ.//перан. Жыць, красавацца. [Арцюшыха] усім сэрцам разумела маладую жанчыну, жыццё якой пераламалася акурат тады, калі яму сама трэба буяць.Сабаленка.
2.Расці ў націну (пра бульбу, памідоры і пад.), у салому (пра жыта, пшаніцу і пад.); разрастацца на шкоду плоданашэнню. Бульба ў агародзе буяе. □ Цяпер там [на балоце] буйным коласам долу нікне жыта, зялёным шоўкам разгарнуліся травы, густым лесам буяе кукуруза.Дуброўскі.Унізе быў даволі глыбокі яр, у якім густа буялі вялікія і дробныя дрэвы.Мележ.
3. Буяніць, бушаваць. Калі на жоўтым полі буяюць вятры, калі навальніца цісне грудзі зямлі, тады жыта ламаецца, а ў пачуццях чалавека роспач.Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мно́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; незак.
1. Колькасна павялічвацца; расці. У хаце і ў клеці, у клуні і хлявах дабра было многа, і дабро гэта расло і множылася.Колас.На шкле набухалі, множыліся дажджавыя кроплі.Навуменка.
2.Уст. Размнажацца. Розныя «божыя кароўкі», жучкі, матылькі, вусені жылі і множыліся на гэтым кавалку зямлі.Бядуля.
3. Падвяргацца множанню. Тры множыцца на два.
4.Зал.да множыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. падсох, ‑ла; зак.
Злёгку высахнуць, стаць больш сухім. Як толькі падсохла сырая зямля, Брыгада лён сеяць У поле пайшла.Танк./убезас.ужыв.Дзень быў ясны, цёплы. Нават на цельшынскай вуліцы падсохла.Колас.// Засохнуць часткова. Мы ў горадзе — пара сасонак, апавітых дымком пры мурах... Нам расці б... Ды над шапкай зялёнай верхавінка падсохла, як шпіль.Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
spiral3[ˈspaɪərəl]v.
1. закру́чваць у спіра́ль; закру́чвацца ў спіра́ль;
The smoke spiralled upwards. Дым уздымаўся ўверх спіраллю.
The war spiralled up prices to new heights. Вайна прывяла да новага росту цэн.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Прыро́стак ’малады парастак расліны’ (ТСБМ), ’тое, што прырошчана’ (Ласт.), прыро́станы ’прырослы’ (ТС), сюды ж прыро́сток ’прыток ракі, ручая’ (Клім.). Да прырасці́, гл. расці; параўн. рус.дыял.приро́сток ’цяля’, укр.приро́сток ’прыплод’, славен.prirástek ’прырост’, балг.прира́стък ’нешта прырослае, адростак’ і пад. Паводле БЕР (5, 731), агульнаславянскія аддзеяслоўныя ўтварэнні, спецыфічныя для асобных славянскіх моў.