Вы́гар (БРС), вы́гарына ’яма ад выгаралага торфу’ (пух., Жыв. сл.), вы́гарка ’тс’ (Касп.); ’тарфяны кар’ер’ (Шатал.). Да гарэць (гл.); параўн. вы́жар, выжарына.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сарачня́ ’сорак (снапоў)’ (старое, ТСБМ), соротня́, сорокня́ ’тс’ (ТС), сарачня́, сарашня́ ’сорак штук чаго-небудзь’ (смарг., пух., Сл. ПЗБ). Да сорак (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Лаху́дачка ’паношаная адзежына’ (пух., Сл. паўн.-зах.). З *лахута. Азванчэнне ‑т‑ > ‑д‑ пад уплывам лексемы лахудра (гл.). Параўн. укр. лахута, дан. лахун ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пацуба́йла, паціпийла, пацюпайла, пачупайла ’гультаяваў, марудлівы’ (паст., лаг., пух., ігн., гродз., Сл. ПЗБ). Балтызм. Параўн. літ. paciupäila ’маруда’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 472).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перачу́хліць ’зрабіць неахайна, абы-як’ (Жыв. сл.). Да пераціх) і чухліць, якое ўзыходзіць да выклічнікаў пух! ці ’чухель! чухіль/, што выражаюць хуткія рухі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прысе́сць, про́сясць, про́сяць, про́сізь ’палатно, натканае за адзін прыём; палатно, складзенае ў выглядзе гармоніка’ (віл., чэрв., пух., іўеў., шчуч., Сл. ПЗБ). Гл. прасе́сць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Распэ́йкаць ’распусціць, растраціць’ (пух., Жд. 3; карэліц., Жыв. сл.). Няясна. Магчыма, да пэкаць (гл.) з экспрэсіўным інфіксам у корані і далейшым развіццём семантыкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ску́бці, скубу́, скубе́ш, скубе́; скубём, скубяце́, скубу́ць; скубі́; незак.

1. што. Цягнучы, выцягваючы, браць патроху.

С. салому ад стога.

2. што. Разрываць пальцамі што-н. на дробныя часткі.

С. пер’е.

3. каго-што. Вырываць, адрываць, выскубваць (пра траву, пер’е, пух і пад.).

Гусі скубуць траву.

С. курыцу.

4. каго-што. Перабіраць пальцамі, тузаць.

Дзеці скубуць бацьку за паліто.

5. перан., каго-што. Патрабаваць чаго-н.; непакоіць.

Мяне скубуць з усіх бакоў.

|| аднакр. скубану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́, скубну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць, -ні́ і скубяну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. скубе́нне, -я, н. (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

◎ Пато́пічы ’багна’ (пух., Сл. ПЗБ). Да па‑тапіць < тапіць/ тануць (гл.). Аб суфіксе ‑іч‑ са значэннем ’прадмет — вынік дзеяння’ гл. Сцяцко, Афікс. наз., 45.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ На́більніца ’дэталь у кроснах’ (Сцяшк., пух., З нар. сл.), набільніцы ’рамкі, у якіх замацоўваюцца бёрды’ (Тарнацкі, Studia; Сцяц.), набільніцы, на́быльніцы (воран., бяроз., Шатал.). Гл. набілка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)