закавы́рысты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Замыславаты, мудрагелісты. Закавырыстае пытанні. □ [Антон] любіў сказаць што-небудзь закавырыстае, а потым чакаць, пакуль не папросяць растлумачыць. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затрапята́цца, ‑пячуся, ‑печашся, ‑пачацца; зак.
Пачаць трапятацца. // Страпянуцца некалькі разоў запар. Нешта зашоргалася, затрапяталася, а потым ураз трывожна піснула. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
круглаве́рхі, ‑ая, ‑ае.
З круглым верхам. Іван Уладзіміравіч павёў потым вучняў да круглаверхай, падобнай на добрую капу сена, вартаўнічай будкі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ласкаве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Станавіцца больш ласкавым, лагодным, спагадлівым. Лаяў нас [дзед] невядома за што. Але потым ізноў ласкавеў. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марселье́за, ‑ы, ж.
Французская рэвалюцыйная песня, якая стала потым нацыянальным гімнам Францыі. Загрымеў пляск апладысментаў, а хтосьці паспеў зацягнуць марсельезу. Гартны.
[Фр. Marseillaise, ад назвы горада Марсель.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пачасці́цца, ‑ціцца; зак.
Разм. Стаць больш частым. Спачатку .. шчоўканне чулася з вялікімі інтэрваламі. Потым яно пачасці — лася і раптам прапала. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́мар, ‑а, м.
Майстар, які займаецца вырабам раменнай вупражы. Клім змалку парабкаваў, потым трохі навучыўся на рымара і шыў хамуты. Кулакоўскі.
[З польск.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́нчык, во́чнік ’сушаніца лясная, Gnaphalium silvaticum L.’ (Кіс.). Няясна. Магчыма, ад вока, як рус. очанка ’Euphrasia’ (Фасмер, 3, 177), з першапачатковай формай вочнік, адкуль потым, як рэзультат метатэзы, вончык.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Самура́й ’гарэзлівае дзіця’, перан. ’насякомае’ (Мат. Гом.). Тыпалагічна хутчэй першасным значэннем будзе ’насякомае’, потым ’гарэзлівае дзіця’. Тады з ⁺са‑мур‑ай, да кораня ‑мур‑, які ў мурашка, муравей (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адгавары́цца, ‑гаваруся, ‑гаворышся, ‑гаворыцца; зак.
Адгаворкамі адмовіцца, ухіліцца ад якой‑н. прапановы. [Мікола:] — Я перш адказваўся, але .. [Васіль] так прыстаў, што нельга было адгаварыцца, і я мусіў зайсці з ім к Діню. Гартны. // Апраўдацца, пазбегнуць пакарання, непрыемнасцей з дапамогаю адгаворак. І самае цяжкае Клемсу сказаць, а потым няхай злуе яна [жонка], няхай сварыцца, потым ён зможа адгаварыцца. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)