Versión

[vεr-]

f -, -en

1) ве́рсія, варыя́нт

3) фо́рма выклада́ння, рэда́кцыя

3) перакла́д

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Translatión

f -, -en

1) перакла́д (на якую-н. мову)

2) трансля́цыя, перада́ча

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Вясы 1 ’вага, вагі’ (Бяльк., Інстр. III, Сцяшк. МГ) запазычана з рус. весы ’тс’ (Шанскі, 1, В, 77; КЭСРЯ, 77).

Вясы 2 ’вага ў студні з жураўлём’ (б.-каш., ДАБМ) магло ўзнікнуць як перанос вясы 1 або як пераклад бел. вага ’вага ў студні з жураўлём’ пад уплывам рус. весы ’вага’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

уда́чный уда́чны; (умелый, хороший) уда́лы; (меткий) тра́пны;

уда́чная пое́здка уда́чная пае́здка;

уда́чный перево́д уда́лы перакла́д;

уда́чное выраже́ние уда́лы (тра́пны) вы́раз;

уда́чное словцо́ тра́пнае (уда́лае) сло́ва (сло́ўца).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удава́, ‑ы; удовы, удоў; ж.

Жанчына, якая не выйшла замуж пасля смерці мужа. Водгук на чужое гора жыў у .. сэрцы [бабкі Мар’і], бо і сама яна многа зазнала гэтага гора на сваім вяку, рана застаўшыся ўдавою з малымі дзецьмі. Колас. Мужа кулі скасілі — затужыла ўдава: Спаць яму ў магіле — Ёй дзяцей гадаваць. Непачаловіч.

•••

Саламяная ўдава (жарт.) — жанчына, якая знаходзіцца ў часовай разлуцы з мужам (пераклад ням. Strohwitwe).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтарыза́цыя

(фр. autorisation = дазвол)

1) выражэнне аўтарам згоды на пераклад, інсцэніроўку ці экранізацыю свайго твора;

2) выдача дазволу, ліцэнзіі;

3) зацвярджэнне асігнаванняў, інвестыцый.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Арля́к ’гатунак папараці, Pteridium aquilinum’. Рус., укр. орляк. Назвы папараці і ў іншых народаў звязваюцца з паняццем птушак, крылляў: параўн. лацінскую назву, славац. kapraď orličí, чэш. křídlatěnec (Махэк, Jména rostl., 33), таму, магчыма, гэта не пераклад лацінскай назвы, а самастойнае ўтварэнне паводле знешняга выгляду лісця, якое нагадвае крылле птушкі; не выключана таксама калька.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пастухо́ва су́мка ’стрэлкі звычайныя, Capselia Medic. bur- sa-pastoris L.’ (добруш., браг., Мат. Гом.), пастушая сумка ’тс’ (Бейл.). Кніжная назва — пераклад з лац. Аналагічна ўкр. калитник, мішочки, мошоночник, польск. tasznik (< чэш. taška ’сумка’), tobołki, kaletnik, kaletka, славац. pastusia kap‑ sička, pastierska kapsička і рус. пастушья сумка, адкуль, відаць, і была назва запазычана.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

zręczny

спрытны;

zręczny ruch — спрытны;

zręczny do wszystkiego — на ўсе рукі майстар;

zręczny przekład — майстэрскі пераклад

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Абія́к, абіякі ’абутак на драўлянай падэшве’ (Сцяшк., Жд.), відаць, да а‑бій‑ак, гл. біць. Параўн., аднак, Чэкман, Baltistica, VIII (2), 1972, 151–152, які бачыць тут кальку з літ. apmuštìniai, apmuštìnes ’клумпы, драўляны абутак, абабіты скурай’. Даслоўны пераклад літоўскага слова ’абабітыя’. Гэта версія, відаць, больш верагодная. У яе карысць сведчыць лінгвагеаграфія. Польскі адпаведнік obijaki, obijańce толькі на Аўгустоўшчыне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)