◎ Пасту́шайка ’пліска, Motacilla alba L.’ (воран., Сл. ПЗБ). Калька-пераклад з польск. pasterka, pastyrka, pastereczka ’тс’, pliszka pasterka ’Motacilla flava L.’ Параўн. таксама і pastuszek ’пліска белая’ (Струтыньскі, Nazwy, 26–27 і 109). Матывацыя: птушка гнездзіцца (жыве) на пашах паблізу скаціны. Параўн. таксама ўкр. гуц. пастирка, пастушка ’пліска жоўтая*

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Translatión

f -, -en

1) перакла́д (на якую-н. мову)

2) трансля́цыя, перада́ча

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Übersétzung

f -, -en

1) перакла́д (на іншую мову)

2) тэх. перада́ча, трансмі́сія

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Versión

[vεr-]

f -, -en

1) ве́рсія, варыя́нт

3) фо́рма выклада́ння, рэда́кцыя

3) перакла́д

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Вясы 1 ’вага, вагі’ (Бяльк., Інстр. III, Сцяшк. МГ) запазычана з рус. весы ’тс’ (Шанскі, 1, В, 77; КЭСРЯ, 77).

Вясы 2 ’вага ў студні з жураўлём’ (б.-каш., ДАБМ) магло ўзнікнуць як перанос вясы 1 або як пераклад бел. вага ’вага ў студні з жураўлём’ пад уплывам рус. весы ’вага’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

уда́чный уда́чны; (умелый, хороший) уда́лы; (меткий) тра́пны;

уда́чная пое́здка уда́чная пае́здка;

уда́чный перево́д уда́лы перакла́д;

уда́чное выраже́ние уда́лы (тра́пны) вы́раз;

уда́чное словцо́ тра́пнае (уда́лае) сло́ва (сло́ўца).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удава́, ‑ы; удовы, удоў; ж.

Жанчына, якая не выйшла замуж пасля смерці мужа. Водгук на чужое гора жыў у .. сэрцы [бабкі Мар’і], бо і сама яна многа зазнала гэтага гора на сваім вяку, рана застаўшыся ўдавою з малымі дзецьмі. Колас. Мужа кулі скасілі — затужыла ўдава: Спаць яму ў магіле — Ёй дзяцей гадаваць. Непачаловіч.

•••

Саламяная ўдава (жарт.) — жанчына, якая знаходзіцца ў часовай разлуцы з мужам (пераклад ням. Strohwitwe).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтарыза́цыя

(фр. autorisation = дазвол)

1) выражэнне аўтарам згоды на пераклад, інсцэніроўку ці экранізацыю свайго твора;

2) выдача дазволу, ліцэнзіі;

3) зацвярджэнне асігнаванняў, інвестыцый.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Арля́к ’гатунак папараці, Pteridium aquilinum’. Рус., укр. орляк. Назвы папараці і ў іншых народаў звязваюцца з паняццем птушак, крылляў: параўн. лацінскую назву, славац. kapraď orličí, чэш. křídlatěnec (Махэк, Jména rostl., 33), таму, магчыма, гэта не пераклад лацінскай назвы, а самастойнае ўтварэнне паводле знешняга выгляду лісця, якое нагадвае крылле птушкі; не выключана таксама калька.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пастухо́ва су́мка ’стрэлкі звычайныя, Capselia Medic. bur- sa-pastoris L.’ (добруш., браг., Мат. Гом.), пастушая сумка ’тс’ (Бейл.). Кніжная назва — пераклад з лац. Аналагічна ўкр. калитник, мішочки, мошоночник, польск. tasznik (< чэш. taška ’сумка’), tobołki, kaletnik, kaletka, славац. pastusia kap‑ sička, pastierska kapsička і рус. пастушья сумка, адкуль, відаць, і была назва запазычана.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)