загну́цца, ‑гнуся, ‑гнешся, ‑гнецца; ‑гнёмся, ‑гняцеся; зак.
1. Згінаючыся, завярнуцца, падвярнуцца; скрывіцца. Цвік загнуўся. Палі ў капелюшы загнуліся. // Утварыць загіб, паварот. Правы фланг першага ўзвода неўзабаве загнуўся і пачаў адставаць. Быкаў.
2. Разм. груб. Памерці. — Падхапіў двухбаковае запаленне лёгкіх, вось і ўсё. Ледзь не загнуўся. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Перава́льны (стоўп) ’указальны слуп для арыентацыі на рацэ’ (гродз., Нар. сл.). Да перавалі́ць ’прайсці пэўную мяжу’, што з пера- і валіць 1 (гл.), тут у значэнні ’пераарыентавацца з аднаго знаку на іншы’, параўн. рус. дыял. перева́л (у рацэ) ’парог’, перевал во́ды ’паварот плыні’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
развярну́ць
1. (разбурыць) zerstören vt, úmstürzen vt; ábbrechen* vt;
развярну́ць дом das Haus ábreißen*;
2. (растрыбушыць) zerstören vt;
3. (зрабіць паварот) wénden vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Wéndung
f -, -en паваро́т; пераме́на
die Sáche nimmt [bekómmt] éine ándere ~ — спра́ва паваро́чваецца іна́чай
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
veer
[vir]
1.
n.
1) зьме́на кіру́нку
2) паваро́т -у m.
2.
v.i.
1) зьмяня́ць кіру́нак
2) Figur. зьмяня́ць по́гляд, перакана́ньне
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
about-face
[ə,baʊtˈfeɪs]
1.
n.
паваро́т на 180 гра́дусаў
About face! — Круго́м! (вайско́вая кама́нда)
2.
v.i.
павярну́цца на 180 гра́дусаў, завярну́цца наза́д
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
загі́б, ‑у, м.
1. Адхіленне або паварот убок. Загіб ракі. □ Лагодным загібам павярнула направа .. пясчаная дарога. Пестрак.
2. перан. Адхіленне ад правільнай лініі паводзін, дзейнасці. Левы загіб. □ — Памылачка правага характару, дый загіб з заскокам у вас. Гурскі.
3. Загнутае месца. У загібах .. [пілоткі] — дзве іголкі: адна з чорнай ніткай, другая з белай. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гомеапаля́рны
(ад гомеа- + гр. polos = вось, паварот);
г-ае злучэнне — хімічнае злучэнне, утворанае электроннай парай, агульнай для атамаў, якія спалучаюцца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Су́вараты ’частка поля, сервітут’ (Сержп., Грам.), су́вороты ’папярочныя разоры на канцах нівы’ (пін., Нар. лекс.), су́вороты ’канец ворнай паласы, дзе разварочваецца плуг’ (стол., Выг.), су́варат, су́варата ’заварот у канцы загона’ (ЛА, 2). Да су- і ворат: вараціць (гл. варочаць), параўн. суварат ’яма ад выварачанага з коранем дрэва’ (Нар. Гом.), чэш. дыял. súvraťi ’паварот’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перава́л, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. перавальваць 1 — пераваліць 1 (у 2 знач.).
2. Месца пераходу праз горны хрыбет. У седлавіне, напэўна, быў перавал, туды вяла сцежка. Быкаў. На перавале на хвіліну спыніліся, каб адпачыць. Шамякін.
3. перан. Разм. Змена, паварот у развіцці чаго‑н. Беларусь на крутым перавале Нараджаецца вольнай сягоння. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)