1) муз. павышэнне або паніжэнне гуку на паўтону або на тон;
2) біял.змяненне функцыі і будовы клетак, тканак і органаў пад уплывам механічных, электрычных, хімічных і іншых пашкоджанняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Паразі́ць ’забіць, нанесці ўдар якой-н. зборнай; перамагчы, нанесці паражэнне, разбіць; выклікаць пашкоджанне, змяненне ў тканцы, органе і пад.’ (ТСБМ). Новае кніжнае запазычанне з рус.порази́ть < рази́ть < раз (гл.). Дыял.порожа́ць ’кусаць, жаліць (пра змей)’ (ТС), відавочна, украінізм, параўн. пора́зити ’параніць; укусіць (пра змяю)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ката́ліз
(гр. katalysis = разбурэнне)
узбуджэнне хімічнай рэакцыі або змяненне яе хуткасці пад уздзеяннем каталізатараў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
магнітарэзісты́ўны
(ад магніта- + рэзістыўны);
м. эфект — змяненне электрычнага супраціўлення правадніка пад дзеяннем магнітнага поля.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
метамарфо́за, ‑ы, ж.
1.Спец. Пераход адной формы чаго‑н. у другую са змяненнем знешняга выгляду або функцыі. Метамарфоза вусеня ў матыля.
2.Разм. Поўнае змяненне каго‑, чаго‑н. Але, як толькі яны з Надзяй запісаліся ў загсе.., з Марыяй Кірылаўнай адбылася сапраўдная метамарфоза.Рамановіч.
[Ад грэч. metamorphōsis — пераўтварэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
2.Змяненне, якое скажае што‑н.; няправільнасць, памылка. Грубыя скажэнні ў тэксце. □ У інтэрмедыях часта непаслядоўна, са скажэннямі перадаваліся асобныя фанетычныя і граматычныя рысы беларускай мовы.Шакун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
флюктуа́цыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Самаадвольнае, выпадковае адхіленне якой‑н. велічыні (фізічнай, біялагічнай, сацыяльна-эканамічнай і пад.) ад яе сярэдняга значэння.
2. Пераліванне вадкасці, якая сабралася ў якой‑н. поласці і адчуваецца пры абмацванні.
3.Змяненне ўласцівасцей і прыкмет арганізма, якое не перадаецца нашчадкам; мадыфікацыя.
[Ад лац. fluctuatio — ваганне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Verstéllung
f -, -en
1) перастано́ўка
2) двуру́шнасць, сімуля́цыя, крываду́шнасць
3) змяне́нне (голасу, почырку)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пульса́цыя
(лац. pulsatio = ударанне)
1) рытмічныя расшырэнні крывяносных сасудаў, якія выклікаюцца хвалепадобным рухам крыві ў выніку скарачэнняў сэрца;
2) фіз. бесперапыннае змяненне якой-н. характарыстыкі з’явы, напр.змяненне памераў і формы газавага пузырка ў вадкасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Падбухто́рыць ’падгаварыць каго-н. да якога-н. дзеяння’ (ТСБМ, Шат., Сл. ПЗБ). Гл. бухторыць (пад бухцець). Цікавае змяненне семантыкі вытворнага дзеяслова. Зыходнае бел.бухторыць азначае ’праз меру ліць вадкасць; звыш меры ліць і пад.’ Значэнне ж польск.buchtorzyć ’дурыць, баламуціць’ наводзіць на думку аб магчымым семантычным запазычанні.