luck [lʌk] n. шча́сце, уда́ча, шанцава́нне;
bad luck няўда́ча, нешанцава́нне
♦
any luck? infml ці пашанцава́ла?;
as luck would have it на шча́сце/на няшча́сце;
the best of luck!/good luck! infml жада́ю ўда́чы!/жада́ю по́спеху!;
no such luck на жаль, не пашанцава́ла
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Труб ‘ крык, гвалт’, тру́бес ‘галашэнне, моцны плач’ (ТС). Няясна; магчыма, паходзяць ад ням. trüben ‘засмучаць, азмрочваць’, ‘муціць, каламуціць’, trüb, trübe ‘маркотна, журботна’, trübsal ‘гора, смутак, жаль, туга, журба, маркота’; пранікненне іх адбылося, відаць, праз ідыш, параўн. ід. trojb ‘труба’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.). Гл., аднак, у Скарыны Празникъ Трубъ — яўрэйскае свята, калі пад гукі труб адбывалася ахвярапрынашэнне (ГСБМ). Параўн. таксама разм. труба́ ‘гібель, пагібель’ (ТСБМ), трубе́ц ‘канец, капцы’ (ТС), збліжэнне з якімі магло ўплываць на семантыку слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ай, выкл.
Часта вымаўляецца з паўтарэннем: ай-ай і ай-ай-ай.
1. Выказвае боль, спалох, страх. Ай, баліць! Ай, баюся!
2. Выказвае здзіўленне, захапленне, радасць і пад. Вось дык дзеці! Ай, малайцы! Вока радуецца! Гурскі.
3. Выказвае жаль, засмучэнне і пад. Дайшла да.. [Журавінкі] ўчора падвечар чутка, што начальнік палітаддзела можа ў калгас наведацца. І ай жа позна дайшла! Што цяпер можна зрабіць? Лобан.
4. у знач. выкл. ах. Ай, як хораша ў лесе!
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Oculi avidiores sunt, quam venter
Вочы больш прагныя, чым жывот.
Глаза более жадные, чем живот.
бел. Трыбух кажа годзі, а вочы ‒ яшчэ. Горка праглынуць, жаль пакінуць. Вачам завідна, ды страўніку не пажыўна.
рус. Брюхо сыто, да глаза голодны. Сам-то наелся, да глаза не сыты. Душа не принимает, а глаза всё больше просят. Сытых глаз на свете нет.
фр. Avoir les yeux plus grands (plus gros) que le ventre (Иметь глаза побольше, чем живот).
англ. The eye is bigger than the belly (Глаз больше живота).
нем. Man füllt leichter den Bauch als die Augen (Скорее наполнишь живот, чем глаза). Die Augen kann niemand füllen (Глаза нельзя никогда наполнить).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
пали́тьI несов.
1. (обжигать тушу, ворс и т. п.) смалі́ць;
пали́ть гуся́ смалі́ць гусака́;
2. (жечь, сжигать) разг. палі́ць;
со́лнце пали́т со́нца па́ліць;
3. перен. палі́ць, пячы́;
пали́ла жа́лость пёк жаль.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
boleść
boleś|ć
ж.
1. кніжн. журба, жаль, смутак, сум;
2. ~ci мн. боль; болі;
wić się w ~ach — курчыцца ад болю
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
żałość
ж. кніжн. туга, журба, смутак; жаль;
żałość nad losem — журба па лёсе; бедаванне над лёсам;
żałość po matce — туга па маці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Жальня́ ’могілкі’ (Шпіл.), жальні́к ’тс’ (Яшкін). Рус. паўн. жальник, польск. żalnik ’тс’. Выгонная (Бел.-польск. ізал., 24–26) звязвае з жалець (гл.), г. зн. са спальваннем трупаў, насуперак Львову (Очерки по лексике памятников ст.-слав. письменности, 1966, 103; ЭИРЯ, 5, 66–68), які лічыў, што жаль(ник) абазначала надмагільнае збудаванне там, дзе адсутнічала спальванне трупаў. Міклашыч (406), Брукнер (661) лічылі, што адпаведныя словы якраз абазначаюць месцы спальвання трупаў. Наяўнасць жа́лець ’тлець’ пацвярджае гіпотэзу Міклашыча і Брукнера, якія аб гэтым слове не ведалі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зано́за ’туга, жаль, сум’ (Нас.), ’прут для замацавання ярма; кіёк для замацавання века на кубле’, ’палачка для пляцення лапцей’, ’стрэмка’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. зано́за ’стрэмка’, раст., дан., кур., арл., паўд.-зах. ’частка ярма’, укр. зано́за ’кіёк для замацавання ярма’, польск. дыял. zanoza ’затычка ў ярме’, zanozka, zanoże ’тс’. Бязафіксны назоўнік ад дзеяслова zanoziti ’праткнуць, пракалоць’ са спецыялізацыяй значэнняў; Шанскі, 2, З, 50. Значэнне ’туга’ < ’тое, што баліць, трывожыць’ < ’стрэмка’. У za‑noz‑iti той жа корань, што ў нож, нізка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
sorry1 [ˈsɒri] adj.
1. засму́чаны, су́мны; по́ўны жа́лю;
be sorry шкадава́ць;
I’m sorry to say на жаль, паві́нен сказа́ць
2. ва́рты жа́лю; дрэ́нны, ке́пскі, благі́, ма́рны;
He was a sorry sight. На яго было балюча глядзець.
♦
feel sorry for smb. спачува́ць каму́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)