Гарня́к ’гарняк’ (БРС). Відавочнае запазычанне з рус. горня́к ’тс’ (а гэта да гора́, го́рный).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стусме́ць ‘змарнець, паблякнуць’ (слаўг., Нар. словатв.), ‘пахудзець ад гора’ (Юрч. Сін.). Да тускнець, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

няшча́сны, -ая, -ае.

1. Які церпіць гора, бяду, перажывае няшчасце.

Н. чалавек.

2. Які з’яўляецца няшчасцем, заключае ў сабе няшчасце.

Н. выпадак.

3. Які прыносіць няшчасце або прадвяшчае яго.

Н. дзень.

4. Які выражае прыгнечаны, гаротны і пад. стан.

Н. выгляд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

жало́ба, -ы, ж.

1. Смутак з прычыны чыёй-н. смерці, народнага гора, бедства; выражаецца ў адмене гулянак, забаўляльных відовішчаў.

Краіна ў жалобе.

2. Чорнае адзенне, павязка, вуаль і пад. як сімвал смутку.

Насіць жалобу.

|| прым. жало́бны, -ая, -ае.

Ж. мітынг.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

го́ркі, -ая, -ае.

1. Які мае своеасаблівы едкі смак.

Г. палын.

Горкае лякарства.

2. перан. Поўны гора, цяжкі, гаротны.

Горкае жыццё.

Пераканацца на горкім вопыце.

Горкая праўда.

Горкія слёзы.

Горкае дзіця (разм.) — наіўны, нявопытны малады чалавек.

Горкі п’яніца (разм., неадабр.) — алкаголік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абры́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. Раптам упасці зверху, абваліцца.

Столь абрынулася.

2. перан., на каго-што. З вялікай сілай напасці, наваліцца; нечакана спасцігнуць каго-, што-н.

А. на ворага.

Гора абрынулася на бацькоў.

|| незак. абрына́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

суце́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак., каго (што).

Аблегчыць чыё-н. гора, перажыванне, заспакоіць каго-н. чым-н. радасным.

С. няшчаснага.

|| незак. суцяша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. суце́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; незак. суцяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. суцяшэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чуллі́вы, -ая, -ае.

1. Якому ўласціва ўспрымальнасць знешніх, фізічных раздражненняў.

Чуллівыя нервы.

2. Які здольны ўлавіць нават нязначнае знешняе ўздзеянне.

Ч. прыбор.

3. Здольны да сентыментальнасці, тонкаадчувальны.

Чуллівае сэрца.

Ад гора людзі робяцца чуллівымі да іншых.

|| наз. чуллі́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Тусме́ць (тусмѣць без тлумачэння, Шымк. Собр.) ‘марнець ад гора, перажыванняў’ (Юрч. Вытв.), тусмі́ць ‘даводзіць да перажыванняў, гора’ (Юрч. СНЛ), тусме́нне ‘марненне’ (Юрч. Вытв.), ту́сменны ‘цьмяны’ (чач., Жыв. НС), параўн. рус. разан., арл., цвяр. тусме́ць ‘цямнець, губляць бляск; змяркацца’, смал., бран. тусмя́ный ‘зямлісты; змрочны, пануры’ (СРНГ). Другаснае ўтварэнне ад туснець? Гл. тускнець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аво́хцігора мне’ (БРС, Янк. БП, Нас., Бяльк., Гарэц.) да а(в)ох ці выклічнікавага паходжання.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)