Грамадская ўрачыстасць з паказам і праглядам якога‑н. віду мастацтва. Фестываль мастацкіх фільмаў. □ У нядзелю раніцай да Шаманскага зайшоў Наварка, каб дагаварыцца, як аформіць калгасны хор, які меўся выступаць на раённым фестывалі калгаснай самадзейнасці.Дуброўскі./уіран.ужыв.— Бабкі, бабкі!.. Цішэй там, фес[ты]валь устроілі.Пташнікаў.
[Фр. festival — урачыстасць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hervór=
аддз.дзеясл. прыстаўка, указвае на рух знутры: hervórtreten*выступа́ць упе́рад
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
патрэ́бнасць, ‑і, ж.
Неабходнасць у чым‑н. Патрэбнасць у харчаванне Патрэбнасць у драўніне. Матэрыяльныя і культурныя патрэбнасці. □ [Лясніцкі:] — Стаць разведчыцай ты зможаш у любы момант, калі гэта спатрэбіцца. А патрэбнасць такая будзе часта, не сумнявайся.Шамякін.// Жаданне чаго‑н., імкненне да чаго‑н. А прывітая інстытутам патрэбнасць аддаваць веды прымушала выступаць, падказваць, вучыць.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вылуча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1.Незак.да вылучыцца.
2.(1і2ас.неўжыв.). Выразна праяўляцца, выступаць. Дзве тоўстыя чорныя касы цяжка спадаюць на спіну і здалёк вылучаюцца на чырвоным шоўку блузкі.Васілевіч.На суровым твары [вартаўніцы] была туга, боль, ад чаго яшчэ выразней вылучаліся маршчыны.Гурскі.
3.Зал.да вылучаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пу́псік ’нешта маленькае, падобнае на шарык’ (мсцісл., Мат. Маг.), ’пампон’ (Яўс.). Хутчэй за ўсё, запазычанне з рус. разм. пупс, пупсик (пра нешта малое, надутае), што з ням.Puppe ’лялька’, франц.pupėe ’тс’ (гукапераймальнага паходжання), набліжанае да пуп (гл.). Не выключаны балтыйскі уплыў, параўн. лат.pūpsoti (pūpso) ’тырчаць, выступаць’, pūpsnis ’пукатасць, уздуцце’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
przemawiać
незак.
1.выступаць; гаварыць прамову; гаварыць;
2. звяртацца;
przemawiać komu do rozumu — старацца прывесці да розуму каго;
przemawiać za kim/czym — заступацца за каго; выступаць у абарону каго; казаць на карысць каму
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АЛМАСЗАДЭ́ Гамэр Гаджы Ага кызы
(н. 10.3.1915, Баку),
азербайджанская артыстка балета, балетмайстар. Нар.арт.СССР (1959). Пачала выступаць у 1930, была першай азерб. балерынай. Скончыла Ленінградскае харэагр. вучылішча (1936). Салістка, з 1953 гал. балетмайстар Азерб. т-ра оперы і балета. Сярод партый: Гюльянак («Дзявочая вежа» А.Бадалбейлі), Гюльшэн («Гюльшэн» С.Гаджыбекава, Дзярж. прэмія СССР 1952), Айша («Сем прыгажунь» К.Караева). Паст.: «Гюльшэн» (1950), «Чырвоная кветка» Р.Гліэра (1954), «Шур» Ф.Амірава (1968) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
кагна́ты
(лац. cognati = сваякі)
асобы ў старажытна-рымскім грамадстве, якія знаходзіліся ў кроўным сваяцтве па мужчынскай або жаночай лініі, не падначальваючыся галаве дадзенай сям’і; нараўне з агнатамі1 і маглі выступаць як спадчыннікі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Страмі́ць ‘тырчаць, стырчаць’ (Арх. Федар.), сюды ж, відаць, стрымі́ты экспр. ‘знаходзіцца’ (кам., Жыв. НС). Параўн. укр.дыял.стримі́ти ‘тырчаць’, чэш.strměti ‘стырчаць, выдавацца’, славац.strmieť ‘тс’, славен.strméti ‘тырчаць, стырчаць, выступаць’, што ўзыходзяць да прасл.*strьměti ‘тырчаць, выдавацца’ (Борысь, Etymologie, 180), што да і.-е.*ster‑ ‘тс’ (параўн. ЕСУМ, 5, 438; Фасмер, 3, 775).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дэбю́т ’дэбют’ (БРС). Рус.дебю́т, укр.дебю́т. Першакрыніцай запазычання з’яўляецца франц.début ’тс’ (ад дзеяслова débuter ’выступаць, пачынаць, рабіць першы крок’; адсюль і франц.débutant ’дэбютант’ > рус.дебюта́нт > бел.дэбюта́нт, укр.дебюта́нт). Гл. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 35–36; Фасмер, 1, 490. Рус.дебюти́ровать, бел.дэбютава́ць, укр.дебютува́ти адлюстроўваюць франц.débuter, ням.debütieren (< франц.). Гл. Фасмер, 1, 491.