ДАГАВО́Р АБ ЗАБАРО́НЕ І АБМЕЖАВА́ННІ ВЫПРАБАВА́ННЯЎ А́ТАМНАЙ ЗБРО́І 1963,
міжнароднае шматбаковае пагадненне, у якім удзельнічаюць больш за 100 дзяржаў, у т. л. і Рэспубліка Беларусь. Падпісаны у Маскве 5.8.1963 першапачатковымі ўдзельнікамі — Вялікабрытаніяй, ЗША і СССР. БССР падпісала дагавор 8.10.1963, ратыфікавала яго 26.11.1963. Дагавор забараняе праводзіць выпрабавальныя выбухі ядз. зброі і інш.ядз. выбухі ў атмасферы і за яе межамі, у т. л. ў касм. прасторы, пад вадой, у тэр. водах і ў адкрытым моры, і ў інш. асяроддзі, калі такі выбух пацягне за сабой выпадзенне радыеактыўных ападкаў за межамі тэр. дзяржавы, пад юрысдыкцыяй ці кантролем якой гэтыя выбухі праводзяцца.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сці́шаны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад сцішыць.
2.узнач.прым. Які прыйшоў у стан спакою; прыціхлы; супакоены, ціхі. Гукі плылі ў сцішаным жнівеньскім вечары, як няпэўны ўспамін аб страчанай радасці.Радкевіч.Жанчына шастала паперкамі, і ў сцішаным аўтобусе гэтае шастанне грымела, як выбух.Скрыган.[Кіра] дыхала роўна, амаль нячутна, і на яе было прыемна глядзець — спакойную, сцішаную, без трывог.Карпаў.
3.узнач.прым. Прыглушаны, ціхі. Раптам да .. вуха [Лабановіча] даляцела сцішаная гамонка з глыбіні кустоў.Колас.Жалезны лямант і скрыгат узлятаюць аж пад высокія зводы даху і адтуль ападаюць ужо сцішаным рэхам.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
exuberance
[ɪgˈzu:bərəns]
n.
1) бага́цьце n., пы́шнасьць
an exuberance of tropic vegetation — пы́шнасьць трапі́чнае расьлі́ннасьці
2) збы́так -ку m., празьме́рнасьць f.; даста́так -ку m., паўната́f. (пачуцьця́)
3) бу́рны, празьме́рны вы́бух(ра́дасьці)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
tumult[ˈtju:mʌlt]n.fml
1. сумятня́; мітусня́, вэ́рхал; шум;
the tumult of the storm завыва́нне бу́ры;
The fire caused a tumult in the theatre. Пажар выклікаў паніку ў тэатры.
His mind was in (a) tumult. Ён быў зусім разгублены.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
wave1[weɪv]n.
1. хва́ля;
breaking waves прыбо́й;
the wavespoet. мо́ра, марска́я стыхі́я
2. узма́х (рукою)
3. хва́лістасць, хвалепадо́бнасць;
hair wave заві́ўка
4. узды́м, хва́ля, вы́бух;
a wave of protest хва́ля пратэ́сту;
in waves эшало́намі
♦
make wavesinfml выкліка́ць непрые́мнасці; усчыня́ць шумі́ху
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
замо́ўкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. замоўк, ‑ла; зак.
1. Спыніць гаворку, спевы, крык і пад.; змоўкнуць, замаўчаць. Лабановіч замоўк і задумаўся.Колас.— Афіцэр... — ціха шапнуў Міколку дзед і замоўк.Лынькоў.// Спыніць стральбу (пра агнястрэльную зброю). Гарматы замоўклі. □ Грымнуў выбух, і кулямёт замоўк.Курто.// Спыніць перапіску з кім‑н., пераехаць пісаць куды‑н., каму‑н. Не піша сястра, замоўкла.