чы́ксы

(англ. cheeks = літар. шчокі)

прыстасаванні на верхняй частцы мачты, якія служаць для падтрымлівання канцоў стаячага такелажу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шэльтэрдэ́к

(англ. shelterdeck, ад shelter = навес + deck = палуба)

навясная лёгкая палуба на судне, размешчаная вышэй верхняй палубы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дацягну́цца сов.

1. в разн. знач. дотяну́ться;

д. да ве́рхняй палі́цы — дотяну́ться до ве́рхней по́лки;

чарга́у́лася да дзвярэ́йо́чередь дотяну́лась до две́ри;

2. разг. (с трудом) дотащи́ться; доплести́сь, добрести́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БАВА́РЫ,

германскае племя. Упершыню ўпамінаецца ў пач. 6 ст. Магчыма, паходзіць ад маркаманаў. У сярэдзіне 6 ст. бавары занялі частку тэр. былых рым. правінцый Норык і Рэцыя (засялілі тэр. сучасных Верхняй Аўстрыі, Зальцбурга, Верхняй і Ніжняй Баварыі, часткова Ціроля). З 6 ст. вядома племянное герцагства (гл. Баварыя). На тэр. іх рассялення ў 7—8 ст. дзейнічала звычаёвае права — Баварская праўда (гл. ў арт. Варварскія праўды). Разам з інш. герм. плямёнамі бавары заклалі аснову ням. і аўстр. Народаў.

т. 2, с. 195

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БАК карабельны,

на суднах грамадзянскага флоту насавая надбудова, прызначаная для засцярогі верхняй палубы ад залівання сустрэчнай хваляй, павышэння непатапляльнасці (закрыты бак) і размяшчэння службовых памяшканняў. На палубе бака размяшчаюцца таксама якарныя і швартовыя прыстасаванні. Утоплены ў корпус судна бак (звычайна на палову вышыні) наз. паўбакам. На ваен. караблях бак — насавая частка верхняй (асн.) палубы ад фарштэўня да пярэдняй мачты (фок-мачты) або насавой надбудовы (хадавога мосціка), на якой размяшчаюцца насавая артылерыя, ракетныя ўстаноўкі, а таксама якарныя, буксірныя, швартовыя прыстасаванні.

т. 2, с. 227

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

«ВЕРТЫКА́ЛЬ»,

серыя савецкіх геафіз. аднаступеньчатых ракет на вадкім паліве. Выкарыстоўваліся для даследавання касм. прасторы па праграме «Інтэркосмас» з удзелам Балгарыі, Венгрыі, Германіі, Польшчы, Чэхаславакіі, Румыніі. У 1970—81 запушчаны «Вертыкаль-1» — «Вертыкаль-10».

У верхняй ч. ракеты размешчаны зонд з навук. апаратурай: атмасферны (для даследавання верхняй атмасферы і іанасферы; на Зямлю не вяртаецца) ці астрафіз. (для даследавання ультрафіялетавага, рэнтгенаўскага і інш. выпрамяненняў Сонца і іх паглынання ў атмасферы Зямлі, метэорных часціц і інш.; пасля завяршэння праграмы спускаецца на Зямлю).

т. 4, с. 107

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

лясэ́

(фр. lacé, ад ням. Lesezeichen = закладка)

стужачка-закладка, звычайна шаўковая, якая прыклейваецца да верхняй часткі кніжнага блока.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мундзі́р

(рус. мундир < ням. Montur, ад фр. monture = забеспячэнне)

ваеннае або цывільнае форменнае адзенне (для верхняй часткі цела).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

чачва́н

(перс. ćaśm-band = павязка для вачэй)

густая валасяная сетка, якая апускаецца з верхняй часткі паранджы на твар.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бак 1, бака, м.

Закрытая пасудзіна для вадкасцей. Казімір калыхнуў матацыкл, правяраючы на слых, па плюханню, ці хопіць у баку гаручага на дарогу. Краўчанка. Будынак.. [вадакачкі] застаўся цэлым. Быў надарваны толькі воданапорны бак. Лынькоў.

[Фр. bac.]

бак 2, бака, м.

Насавая частка верхняй палубы судна.

[Гал. bak.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)