аператы́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць аператыўнага. Аператыўнасць у рабоце. Аператыўнасць кіраўніцтва. □ Для большай аператыўнасці, рухавасці атрада была выдзелена група партызан пад камандай Фёдара Іларыёнавіча Паўлоўскага. Чорны. Гонар міліцыі быў закрануты, і яна праявіла незвычайную аператыўнасць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апрана́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да апрануць.

2. Даваць магчымасць насіць вопратку якога‑н. фасону або ў адпаведнасці з акалічнасцямі. Апранаць дзіця па апошняй модзе. □ У выхадныя дні апранаць.. [Пніцкі] пачаў чыстую.. жакетку. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абы-які́, ‑ая, ‑ое, займ. няпэўны.

1. Які-небудзь, які-папала. Абы-якая замінка ці маленькая няўпраўка,.. [Уладзімір Аляксеевіч] ужо там [на полі]. Пальчэўскі.

2. Разм. Звычайны, усякі. [Тамаш:] — Раней, дык я мог і ў абы-якіх ботах зімаваць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзі́ўна,

1. Прысл. да дзіўны (у 1 знач.).

2. безас. у знач. вык. Незвычайна, выклікае здзіўленне. [Юрыю] самому потым дзіўна было, як гэта шпарка ўсё адбылося. Чорны. Як гэта хораша й дзіўна Вокам абняць далячынь. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заці́шна,

1. Прысл. да зацішны.

2. безас. у знач. вык. Ціха, бязветрана. Тут, пад стогадовымі соснамі, пад волатамі-дубамі, было зусім зацішна. Шамякін. Сонца грэла слаба, .. але пры сцяне было зацішна і нават цёпла. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

з’е́зджаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад з’ездзіць (у 2 знач.).

2. у знач. прым. Сапсаваны доўгай або неакуратнай яздой. З’езджаныя шыны. □ [Пніцкі] цэлую.. вясну не браўся за пугу, каб наганяць свайго з’езджанага каня. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зза́маладу, прысл.

Разм.

1. З маладых год, з маладосці. — Я тут, у гэтай мясцовасці, жыў ззамаладу, рабіў справы. Чорны.

2. У маладосці. Ззамаладу некалі за шчасцем ад бацькавых трох дзесяцін [Іван] аж у Амерыку ездзіў. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лагчы́на, ‑ы, ж.

Нізкае месца сярод адхонных схілаў; нізіна. Спусціцца ў лагчыну. □ Вуліца праходзіла такою лагчынаю, што вясной у час паводкі рабілася як рака. Чарнышэвіч. Хмызняк адыходзіў у балотную лагчыну на той бок Пнівадкі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лысе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. Станавіцца лысым. Вусы .. [дзядзькі] пасівелі ўжо, галава пачала лысець. Чорны.

2. перан. Разм. Пазбаўляцца расліннага ці інш. покрыва. Спачатку лыселі, а потым пакрываліся густой шчоткай маладой вастраносай траўкі прыгоркі. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. навык, ‑кла; зак.

Разм. Прывыкнуць, прызвычаіцца да чаго‑н., займець прывычку. Навыкнуць да сумеснай працы. □ І от неўзабаве.. [Толяк] ужо там, дзе ўсё ідзе гэтак, як навыкла змалку яго душа. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)