БАБРУ́ЙСКІ ЛА́ГЕР СМЕ́РЦІ (№131). Створаны ў Вял. Айч. вайну ням.-фаш. захопнікамі летам 1941 у акупіраваным Бабруйску на тэр. Бабруйскай крэпасці для масавай загубы сав. ваеннапалонных і цывільных грамадзян. Пад канец года ў ім было каля 60 тыс. чал., з іх больш за 20 тыс. трымалі пад адкрытым небам. З-за голаду, холаду, антысанітарных умоў пачалася эпідэмія сыпнога тыфу. У кастр.—ліст. 1941 за суткі памірала 600—800, зімой — да 1 тыс. чал. Цяжкахворых фашысты закопвалі разам з мёртвымі. 7.11.1941 гітлераўцы падпалілі адзін з баракаў. Вязняў, якія выбягалі з падпаленага будынка, расстрэльвалі з кулямётаў. У выніку згарэла і расстраляна больш за 4 тыс. чал. У снеж. 1941 пад выглядам адпраўкі ў Мінск 3200 паўраспранутых вязняў пагрузілі ў таварныя вагоны і на адкрытыя платформы. Усе яны па дарозе замерзлі. Да жн. 1942 загублена каля 40 тыс. чал., да студз. 1944 — усе ваеннапалонныя. Лагер увесь час папаўняўся цывільнымі вязнямі, 5 тыс. з іх вызваліла Чырв. Армія. На магіле ахвяраў фаш. тэрору пастаўлены помнік.

т. 2, с. 191

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Tréiben

n -s паво́дзіны; учы́нкі; дзе́янні

das Lében und ~ — разм. жыццё-быццё

sein Tun und ~ — усе́ яго́ паво́дзіны [учы́нкі]

das sónntägliche ~ in den Stráßen — свято́чнае ажыўле́нне на ву́ліцах

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

síegen

vi (über A) перамага́ць (каго-н.), атрыма́ць перамо́гу (над кім-н.)

mit 2:1 ~ — спарт. перамагчы́ з лі́кам 2:1

über álle Híndernisse ~ — пераадо́лець усе́ перашко́ды

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

перакача́ць сов.

1. в разн. знач. переката́ть;

п. бо́чкі ў падва́л — переката́ть бо́чки в подва́л;

п. бялі́зну — переката́ть бельё;

2. (многих, многое) переваля́ть, вы́валять;

усе́ я́блыкі ~ча́лі ў гразь — все я́блоки переваля́ли (вы́валяли) в грязи́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

убялі́ць сов.

1. (хорошо) вы́белить;

у. палатно́ — (хорошо́) вы́белить холст;

2. (сделать сплошь белым) убели́ть;

і́ней ~лі́ў усе́ дрэ́вы — и́ней убели́л все дере́вья;

3. (запачкать чем-л. белым) вы́белить;

у. спі́ну ме́лам — вы́белить спи́ну ме́лом

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

позади́​II нареч.

1. (сзади, за кем-, чем-л.) зза́ду;

он сиде́л далеко́ позади́ ён сядзе́ў далёка зза́ду;

2. (в прошлом) у міну́лым; міну́ла, міну́лася, прайшло́;

все тру́дности оста́лись позади́ усе́ ця́жкасці засталі́ся ў міну́лым (міну́ліся, прайшлі́).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Найстры́ць ’навастрыць’, найстрыны ’навостраны’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Паводле Карскага (1, 159), вытворнае ад істрыць (гл.): у гаворках, якія ведаюць на месцы о ненаціскнога ў пэўных складах ы, пачатковае о ненаціскное ў некаторых словах змяняецца ў і, паколькі ы ў пачатку слоў не сустракаецца: спяць, ігарод, ігурец, імбарь — усе прыклады з паўночнага Усходу Беларусу дзе і фактычна не на месцы o, а замяніла рэдукаваны галосны, які з’явіўся на яго месцы. Аднак фіксацыя найстрыць на захадзе ставіць пад сумненне такое тлумачэнне. Магчыма, тут уплыў форм тыпу войстры, гойстры.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сало́ма ’сухія сцёблы злакавых раслін, якія застаюцца пасля абмалоту’. Агульнаславянскае, укр., рус. соло́ма, ст.-рус. солома, ц.-слав. слама, польск., в.-луж., н.-луж. słoma, чэш. sláma, славац. slama, серб.-харв. сла̏ма, славен. sláma, балг., макед. сла́ма. Прасл. *solma ’салома’ роднаснае лат. salms ’саломінка’, ст.-прус. salme ’салома’, ст.-в.-ням. hal(a)m ’сцябло’, лац. culmus ’чарот’, і, далей, ст.-інд. çalākas ’сцябло, колас’; усе да і.-е. *ḱoləmā ’сцябло’. Гл. Сной, 578; Борысь, 558. Гл. яшчэ Фасмер, 3, 713; Махэк₂, 551; Шустар-Шэўц, 2, 1304.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

resource

[ˈri:sɔrs]

n.

1) (звыч pl.) рэсу́рсы, запа́сы, крыні́цы; магчы́масьці pl.

resources of money — грашо́выя сро́дкі

to be at the end of one’s resources — вы́чарпаць усе́ магчы́масьці

natural resources — прыро́дныя бага́цьці

2) спо́саб -у m.; вы́йсьце m. (зь бяды́)

3) знахо́длівасьць f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

wipe out

а) зьні́шчыць, пазабіва́ць

б) зьні́шчыць, разбуры́ць дашчэ́нту

The disease wiped out the entire population — Хваро́ба вы́нішчыла ўсё насе́льніцтва

в) анулява́ць, скасава́ць

The generous man wiped out all the debts owed him — Шчо́дры чалаве́к дарава́ў усе́ даўгі́ сваі́м даўжніко́м

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)