Verbum

натра́піць, -плю, -піш, -піць; -тра́п; зак., на каго-што.

1. Напасці, наткнуцца на што-н.

Н. на грыбное месца.

2. Сустрэцца з кім-н., выпадкова наткнуцца на каго-н.

Н. на сяброў.

|| незак. натрапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

няда́ўні, -яя, -яе.

1. Які адбыўся ў недалёкім мінулым, незадоўга да сучаснага моманту; які існуе мала часу.

Нядаўнія падзеі.

Мы прыйшлі сюды нядаўна (прысл.). Нядаўняе знаёмства.

2. Які быў кім-н. незадоўга да сучаснага моманту.

Н. сусед.

няла́скавы і неласка́вы, -ая, -ае.

1. Які не праяўляе ласкавасці ў абыходжанні з кім-н.; суровы.

Неласкавае дзіця.

2. Няветлівы, недалікатны ў адносінах да каго-н.

Н. прыём гасцей.

|| наз. няла́скавасць, -і, ж. і неласка́васць, -і, ж.

перагавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; зак.

1. з кім. Абмяняцца думкамі, коратка пагаварыць.

П. адзін на адзін.

2. каго (што). Гучна, многа гаворачы, прымусіць замаўчаць іншых (разм.).

Яго не перагаворыш.

|| незак. перагаво́рваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

гна́цца, ганю́ся, го́нішся, го́ніцца; гна́ўся, гна́лася; ганіся; незак., за кім-чым.

1. Бегчы следам, каб дагнаць або злавіць.

Г. за праціўнікам.

2. Імкнуцца да чаго-н., дамагацца каго-, чаго-н.

Г. за модай.

Г. за доўгім рублём.

дачу́цца, -чу́юся, -чу́ешся, -чу́ецца; -чу́ўся, -чу́лася, -чу́ліся; зак., пра каго-што і аб кім-чым (разм.).

Даведацца з чутак, дазнацца.

Пра пажар ён дачуўся ўчора.

Аб узнагародзе старшыня дачуўся толькі сёння.

|| незак. дачува́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (разм.).

ка́яцца, ка́юся, ка́ешся, ка́ецца; ка́йся; незак.

1. Прызнавацца ў грахах, спавядацца ў царкве.

2. Прызнаваць сваю віну, памылку перад кім-н.

К. ў сваіх учынках.

Сын каяўся, што не так зрабіў.

|| зак. пака́яцца, -ка́юся, -ка́ешся, -ка́ецца; -ка́йся.

кішэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шы́ць, незак.

1. Мітусліва рухацца ў розных напрамках (пра вялікую колькасць каго-н.).

Мільёны пчол кішаць на канюшыне.

2. кім. Быць перапоўненым мноствам жывых рухавых істот.

Базарная плошча кішэла народам.

зраўнава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак.

1. што. Зрабіць што-н. роўным, гладкім.

З. зямлю.

2. каго-што з кім-чым. Параўнаць што-н. з чым-н.

З. адно з другім.

|| незак. зраўно́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

прыраўнава́ць¹, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., каго-што і да каго-чаго.

Прыпадобніць да каго-, чаго-н., прызнаць роўным з кім-, чым-н.

Па таленце яго можна п. да лепшых спевакоў.

|| незак. прыраўно́ўваць, -аю, -аеш, -ае.