гра́матнасць, ‑і, ж.

Уменне чытаць і пісаць; пісьменнасць. Павышаць граматнасць пісьма. // перан. Наяўнасць патрэбных ведаў у якой‑н. галіне. Тэхнічная граматнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарнакні́жнік, ‑а, м.

Уст. Той, хто займаецца чарнакніжжам; вядзьмар, чараўнік. [Марылька:] — Які ты дзівак, Макарка. Думкі чытаць умееш, як той чарнакніжнік. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

syllabize

[ˈsɪləbaɪz]

v.t.

1) дзялі́ць на склады́

2) вымаўля́ць, чыта́ць па складо́х

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

recite

[rɪˈsaɪt]

v.t.

1) падрабя́зна раска́зваць, пералі́чваць

2) дэклямава́ць, па-маста́цку чыта́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

самоу́чкой нареч. самаву́кам;

он самоу́чкой вы́учился чита́ть и писа́ть ён самаву́кам навучы́ўся чыта́ць і піса́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

zusámmenlesen

*

1.

vt збіра́ць

2.

vt бязла́дна чыта́ць, чыта́ць усё без разбо́ру; вы́чытаць [запазыча́ць, пераня́ць] (з кніг і да т.п.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

непісьме́нны, -ая, -ае.

1. Які не ўмее чытаць і пісаць.

Н. чалавек.

2. перан. Які не мае адпаведных ведаў у якой-н. галіне, недасведчаны ў чым-н.

Н. рэцэнзент.

3. Які выкананы без належнага ведання справы, з памылкамі.

Н. чарцёж.

|| наз. непісьме́ннасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́бар, -у, м.

1. гл. выбраць.

2. Тое, з чаго можна выбраць.

Вялікі в. тавараў.

3. Аб тым, хто выбраны, што выбрана.

Адобрыць чый-н. выбар.

◊

Без выбару — без разбору, не выбіраючы.

Чытаць усё без выбару.

На выбар — выбраць паводле меркавання.

Даць на выбар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мара́ль, -і, ж.

1. Сукупнасць прынцыпаў і норм паводзін людзей між сабой і ў адносінах да грамадства.

Чалавек высокай маралі.

2. Лагічны павучальны вывад з чаго-н.

М. байкі.

3. Павучанне, натацыя (разм.).

Чытаць м.

|| прым. мара́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

М. кодэкс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адчыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (разм.).

1. што. Прачытаць што-н., скончыць чытаць.

А. курс літаратуры.

2. каго (што). Зрабіць каму-н. строгую заўвагу, вымову за што-н., прабраць каго-н.

Строга а. за парушэнне дысцыпліны.

|| незак. адчы́тваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)