Суты́ра ’сварка’ (Мат. Гом.), суты́р, суты́рнік ’аматар судзіцца’, сутыра́цца ’цягацца па судах’, суты́ршчына ’цяганіна па судах, судовая спрэчка, прычэпка’ (свір., Ласт.). Параўн. рус. суты́рь ’сварка, непакой’, суты́рить ’спрачацца’. Узыходзіць да прасл. *sǫtorъ ’сутыкненне, трэнне’ (гл. сутарыца) з чаргаваннем галосных у аснове; да семантыкі параўн. рус. суто́рить ’плявузгаць’, гл. Фасмер, 3, 811, 812.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тарара́м ’шум, грукат; сварка, скандал’ (ТСБМ), параўн. укр., рус. тарарам ’тс’. Пашыранае нарашчэннем ‑м гукапераймальнае тарара́, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дугавы́
1. дугово́й;
~ва́я вытво́рчасць — дугово́е произво́дство;
2. тех. дугово́й;
д. генера́тар — дугово́й генера́тор;
○ ~ва́я зва́рка — дугова́я сва́рка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Зава́да ’загана; перашкода’. Рус. смал., укр. зава́да, польск., серб.-луж. zawada ’перашкода’, чэш., славац. závada ’загана, перашкода’, славен. zavȃda ’сварка’, серб.-харв. за́вада, за̏вада ’сварка’ ст.-бел. завада ’перашкода’ (1407 г., Полац. грам.). Ц.-слав. завадити ’звязаць’. Прасл. zavada — аддзеяслоўнае імя ад прэфіксальнага дзеяслова zavaditi (гл. вадзіць 1) з асноваутвараючым ‑а, якое стала канчаткам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
успы́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні́; зак.
1. Раптоўна разгарэцца, загарэцца.
Успыхнула запалка.
Успыхнуў пажар.
2. перан. Раптоўна пачацца, узнікнуць (пра пачуцці, грамадскія ўзрушэнні і пад.).
Успыхнуў бой.
Успыхнула сварка.
3. перан. Пачырванець (ад хвалявання, збянтэжанасці і пад.).
|| незак. успы́хваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. успы́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж. (да 1 і 2 знач.).
У. бензіну.
У. тыфу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бо́йкаII ж (сутычка, сварка) разм Rauferéi f -, -en, Balgeréi f -, -en, Prügeléi f -, -en, Hándgemenge n -(e)s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Geplänkel
n -s, -
1) вайск. перастрэ́лка
2) разм. сва́рка, ла́янка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Прэ́чыць ’пярэчыць, не згаджацца’ (Нас.), прачка ’пярэчанне, спрэчка’; ’сварка’ (Нас.; Бяльк.). Паланізм, параўн. przeczyć, przeczka ’тс’ (Цвяткоў, Запіскі, 2, 63).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Суты́чка ’бойка’, ’спрэчка, сварка’, ’удар, штуршок’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Укр. сути́чка, рус. сты́чка ’тс’. Дэрыват ад сутыкаць(ца) < тыкаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дря́зги ед. нет, разг. зва́дкі, -дак, ед. зва́дка, -кі ж.; (ссоры) сва́ркі, -рак, ед. сва́рка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)