Тое, што і шоргаць. На дварэ стараставай сядзібы шорхаў гэбель, шыпела піла, стукалі малаткі.Самуйлёнак.Па тратуарах шорхалі мётламі прыбіральшчыцы.Броўка.Пад нагамі шорхала апаўшая лістота.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нажо́ўкажтэх (піла) Hándsäge f -, -n, Fúchsschwanz m -es, -schwänze (падрэве); Metállsäge f (паметале)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
абхапі́цьсов. обхвати́ть, охвати́ть; обня́ть;
дзяўчы́нка ~пі́ла ма́ці за шы́ю — де́вочка обхвати́ла (обняла́) мать за ше́ю
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цыркуля́рны1, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца цыркулярам. Цыркулярны загад. Цыркулярнае пісьмо.
цыркуля́рны2, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае форму акружнасці, круглы. Цыркулярны нож.
2. Які мае адносіны да цыркуляркі, з’яўляецца цыркуляркай. Цыркулярная піла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасаката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; зак.
1. Сакатаць некаторы час (пра курэй).
2. Утварыць гукі, падобныя на сакатанне. Глуха бухнула на зямлю дрэва; крыху пасакатала піла, змоўкла.Савіцкі.Брычка зноў пасакатала, уздымаючы хмару пылу...Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аднару́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Рмн. ‑чак; ж.
Невялікая піла, прыстасаваная для работы адной рукой; нажоўка. Сякера.. [Васілю] спадабалася, а лучок, на яго думку, не заслугоўеаў павагі. Усёй сваёй формай ён нагадваў сталярскую аднаручку.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыру́пецьсов. стать ну́жным (необходи́мым), потре́боваться; захоте́ться;
~піла пае́хаць у го́рад — безл. потре́бовалось (захоте́лось) пое́хать в го́род
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пілі́ць1 ’пілаваць’ (чырв., З нар. сл.). Адназоўнікавае ўтварэнне. Да піла́1 (гл.). Магчыма, пад уплывам рус.пили́ть ’тс’. Сюды ж пі́льшчык ’рабочы, заняты пілаваннем’ (Сл. ПЗБ), пі́льнік ’тс’ (Касп.).
Пілі́ць2, прыпі́ліваць ’падахвочваць, прымушаць, настойліва і часта нагадваць, прасіць’ (Нас.), польск.pilić, przypilić ’тс’, чэш.píliti, píleti ’спяшацца’, ’падганяць каго-н.’, славен.píliti ’вучыцца’, ’старацца’, ’шчыраваць, рупіцца, дбаць’, магчыма, харв.péliti ’рэкамендаваць’. Прасл.*piliti (sę). Далейшыя сувязі з і.-е. мовамі адсутнічаюць. Няясна (Фасмер, 3, 262). Сюды ж бел.пі́льма пілі́ць ’налягаючы, прымушаць’, рус.уладз.пиль (ж. р.) ’пільніца, жніво, гарачая пара’ і чэш.píle ’стараннасць, дбайнасць’ (< *pil‑ja), польск.pila ’тс’, якое Банькоўскі (2, 579) збліжае з piła (гл. піла, піліць). Ад піліць утвораны прыметнік пільны (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тырпуга́, тэрпуха́ ‘мянташка’ (Сл. Брэс., Касп.), трапуга́ ‘тс’ (ДАБМ), тэрпу́ха, тэрпу́га, трыпу́га ‘тс’ (зах.-палес., ЛП); сюды ж тырпу́жыты ‘мянціць касу’ (там жа). Няясна; параўноўваюць з укр.карп.терпу́г, терпу́га ‘піла’, торпу́жити ‘церці, шліфаваць’, рус.терпу́г ‘напільнік, рашпіль’, дапускаюць запазычанне з цюркскіх моў, параўн. тур.törpü, азерб.төрпу, ст.-цюрк.törpüg ‘піла’, ‘напільнік, рашпіль’, törpi ‘абстругваць’ (Фасмер, 4, 49; ЕСУМ, 5, 558). Аднак абмежаваны арэал ужывання на захадзе ўсходнеславянскай тэрыторыі і пераважна аддзеяслоўнае паходжанне назваў рэаліі ставіць пад сумненне прынятую этымалогію, ва ўсякім разе, дапускае мажлівасць збліжэння з трапаць (гл.), польск.дыял.tyrpać ‘торгаць, біць, штурхаць’, укр.те́рти ‘церці’, параўн. терпу́га ‘апілкі’ (ЕСУМ, 5, 558), што вяртае да вядомай этымалогіі Міклашыча (353).
2. Месца разрэзу пілой. Калі распіл .. стаў глыбокім і ў ім схавалася ўся піла, Тарэнта падняўся, узяў сякеру і дзюбкай самай уваткнуў яе ў распіл.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)