Рэзідэ́нт ’дыпламатычны прадстаўнік; грамадзянін якой-небудзь краіны, які пастаянна пражывае ў замежнай дзяржаве; тайны прадстаўнік разведкі, які дзейнічае на тэрыторыі іншай дзяржавы’ (ТСБМ). Паўторнае запазыч. з рус. резидент ’тс’. Ст.-бел. резыдентъ ’упаўнаважаны прадстаўнік’ < ст.-польск. rezydent < лац. residēns, ‑ntis (Булыка, Лекс. запазыч., 24).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

турбава́ць

(польск. turbować, ад лац. turbare)

1) непакоіць каго-н., перашкаджаць каму-н.;

2) пастаянна хваляваць, трывожыць, не даваць спакою.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шэф

(фр. chef)

1) кіраўнік, начальнік у адносінах да падначаленых;

2) прадпрыемства, установа або арганізацыя, якая пастаянна дапамагае іншым калектывам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

звыча́йна, прысл.

1. Прысл. да звычайны.

2. Большай часткай, пастаянна. [Сабака] не выспаўся або так штось заленаваўся, бо не кінуўся адразу да мяне, як рабіў гэта звычайна. Колас. Крук, на якім звычайна вісела дубальтоўка, быў пусты. Курто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

круці́цца, кручу́ся, кру́цішся, кру́ціцца; незак.

1. Вярцецца па крузе або вакол сваёй восі.

Свердзел круціцца.

2. Быць ахопленым віхравым рухам; кружыцца.

Снег круціўся ля страхі.

У паветры круціўся пыл.

3. Пастаянна быць дзе-н., ля каго-, чаго-н. (разм.).

Пастаянна к. ля магазіна.

Дзіця круціцца ля бацькі.

4. Неспакойна паварочвацца то ў адзін, то ў другі бок; вярцецца.

К. на месцы.

5. перан. Быць у пастаянных клопатах, турботах (разм.).

Цэлы дзень кручуся на кухні.

6. Хітрыць, выкручвацца (разм.).

Як ні круціся, а праўда ёсць праўда.

7. Быць у любоўных адносінах з кім-н.; любіцца (разм.).

|| аднакр. крутну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся і крутану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся (да 1 знач.).

|| наз. кручэ́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзяжу́рны, -ая, -ае.

1. Які выконвае пэўныя абавязкі ў парадку чаргі.

Д. ўрач.

2. Які працуе ў час адпачынку іншых падобных устаноў.

Дзяжурная аптэка.

Д. магазін.

3. у знач. наз. дзяжу́рны, -ага, м., дзяжу́рная, -ай, ж., мн. -ыя, -ых. Асоба, якая дзяжурыць.

Д. па кухні.

4. Загадзя падрыхтаваны, пастаянна ўжывальны.

Дзяжурная страва ў рэстаране.

Дзяжурныя цытаты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

камбія́льны

(ад н.-лац. cambium = абмен, змена)

абменны, зменны;

к-ыя клеткі — клеткі, якія пастаянна абнаўляюць тканку ў чалавека і жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стэпаві́к, ‑а, м.

1. Чалавек, які пастаянна жыве ў стэпавай мясцовасці. Паў лік зрабіўся падобным [За] карэннага стэпавіка. Беразняк. А над галовамі стэпавікоў, у сінім бяздонным небе, — палымяныя сцягі і транспаранты. Лось.

2. Стэпавая птушка.

3. Конь стэпавай пароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Асе́лы, асе́ласць. Рус. оседлый, оседлость, укр. осілий, осілість, осідлий, польск. osiadły, osiadłość ’тс’, славац. osadlosť ’група будоў у гаспадарцы селяніна’. Утворана ад дзеяслова асесці ’пастаянна пасяліцца’ (гл. Яруш., 200), які з прыстаўкай *о‑ ад сесці. Оселость зарэгістраваў ужо ў Статуце 1588 г. Карскі, 1, 352, адзначаючы фанетычную заканамернасць выпадзення тут ‑д‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

неадлу́чна прысл., неадлу́чны

1. (які заўсёды знаходзіцца пры кім-н., чым-н.) únzertrennlich, stets ánwesend;

2. (пры якім пастаянна прысутнічаюць дзе-н.) ständig, únunterbrochen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)