Тала́мкаць ’малоць языком, плявузгаць’ (жыт., Жыв. сл.), тала́мкаць, таля́мкаць ’лапатаць, балбатаць’, экспр. ’несці’ (ТС). Дзеяслоў на базе выклічніка *талам!, што перадае боўтанне, параўн. талало́м, гл. талала.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

е́рась

(гр. hairesis)

1) рэлігійная плынь, варожая догматам пануючай рэлігіі;

2) перан. адступленне ад агульнапрынятых правіл, палажэнняў;

3) перан. бязглуздзіца, лухта (несці е.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

калары́фер

(фр. calorifère, ад лац. calor = цеплыня + ferre = несці)

прыбор у выглядзе сістэмы труб, па якіх праводзіцца гарачая вада, пара для абагравання памяшканняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

інтэрферо́н

(ад лац. inter = паміж + ferre = несці)

рэчыва, якое выпрацоўваецца клеткамі пасля кантакту з вірусам і робіць іх больш-менш неўспрымальнымі да віруснай інфекцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

◎ Патарыба́ніць ’бегчы’ (Інстр. III). Да прасл. terti (Куркіна, Этимология–1980, 24) > terati ’гнаць, бегчы’ (в.-луж. ćerić ’лавіць’, ст.-чэш. poteriti, vteriti ’неадступна ісці, бегчы за кім-н.’, славен. tėrjati), якое пазней набыло экспрэсіўныя суфіксы — патараніць (гл.), патарабаніць — магчыма, пад уплывам цюрк., параўн. тат. daraban ’барабану > тарабан ’тс’, тарабаніць: вяц. ’біць, барабаніць’, бел. ’моцна стукаць’, ’хутка несці нешта вялікае’, польск. potarabanić ’ісці з цяжкасцю’, усх.-чэш. tarabit ’несці з намаганнем’. Аб мене а > ы гл. Карскі, 1, 103.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тхаць ‘дыхаць, веяць, павяваць’ (ТСБМ., Нас., Байк. і Некр., Нар. Гом., Др.-Падб., Гарэц.), ‘несці, пахнуць, смярдзець’ (Сцяшк. Сл., Гарэц., ТСБМ), сюды ж тханне ‘папіханне’ (Юрч. Мудр.). Гл. тхнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

hump​2 [hʌmp] v. BrE узвалі́ць на спі́ну і не́сці;

I had to hump the bag of coal upstairs myself. Я быў вымушаны сам цягнуць наверх мяшок вугалю.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Тахо́ніць ’несці, цягнуць, валачы’ (ЛіМ, 1970, 2, 12). Відаць, таго ж паходжання, што і польск. tachnąć ’цягнуць’, якое Брукнер (563) звязвае з taskać ’цягаць што-небудзь цяжкае’, параўн. таскаць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nieść

зак.

1. несці;

2. несці; імчаць;

3. весці; накіроўваць;

4. несці; прыносіць;

nieść pociechę — суцяшаць;

nieść komu pomoc — дапамагаць каму;

5. прыносіць; даваць;

nieść życie w ofierze — прыносіць у ахвяру жыццё; ахвяраваць жыццём;

6. абвяшчаць;

wieść niesie, że ... — кажуць, што...;

7. біць; страляць;

strzelba niesie daleko — стрэльба далёка б’е

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

сцягано́сец, ‑носца, м.

1. Асоба, якой даручана несці сцяг. Сцягі ляцяць, смяюцца трубы, чаканіць крок за сцяганосцам зямлі венгерскай маладосць. Вялюгін. Ад кулі ўпадзе сцяганосец Ці дрэўка асколкам ссячэ, — Нябачныя рукі ўзносяць Штандар і яшчэ і яшчэ. Гаўрусёў.

2. перан. Барацьбіт, змагар за ўсё перадавое. Савецкі Саюз — сцяганосец міру.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)