успіха́ць несов., разг.
1. (толкая, втаскивать наверх) вста́скивать;
2. (надевать с трудом, наспех) напя́ливать;
1, 2 см. узапхну́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Надла́пкі ’вузкая планка, якая накладваецца на капылы наверх намаразняў’ (карэл., Шатал.), надлобы ’тс’ (пінск., Шатал.). З *надоўбкі (< na‑dblb‑ki), паколькі ў іх выдзёўбвалі гнёзды, якія надзяваліся на капылы, гл. кадаўба ’тс’, з магчымай ад’ідэацыяй да лапіць, лапкі для першага і да лоб для другога назоўніка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ёрзацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Тое, што і ёрзаць. Чалавек, на якога наваліліся Сцяпан і Юзік, ёрзаўся пад сподам, стараючыся выбрацца наверх. Чорны. Там, дзе вісеў кажух, у запечку за перагародкай нехта біў цвёрдымі нагамі аб падлогу і ёрзаўся. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвалачы́ся разм
1. (з цяжкасцю ўзысці наверх) sich hináufarbeiten;
2. (з цяжкасцю ўстаць) sich mit Mühe erhében* [áufrichten]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
аўра́л
(англ. over all = усе наверх)
1) тэрміновая работа на судне, у якой удзельнічае ўся каманда;
2) перан. вельмі спешная работа ўсяго калектыву, выкліканая адсутнасцю планамернасці ў працы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
уссу́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.
1. Сунучы, падняць наверх. Уссунуць бэльку на зруб.
2. Разм. Абуць, надзець (звычайна наспех, часова). Андрэй устаў, не запальваючы лямпы адзеўся, уссунуў на ногі боты, зняў з крука кажух і шапку, апрануўся і пайшоў з хаты. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўсця́гваць сов.
1. (наверх — о многом, о многих) втащи́ть, встащи́ть;
2. разг. (надеть с трудом — о многом) натяну́ть, напя́лить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
узапхну́ць сов., разг.
1. (толкая, втащить наверх) встащи́ть, втащи́ть;
2. (надеть с трудом, наспех) напя́лить;
у. бот — напя́лить сапо́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
вы́варат, ‑у, М ‑раце, м.
1. Унутраны, левы бок. Выварат аднабаковага трыкатажу.
2. Спец. Становішча, пры якім органы ці іх часткі вывернуты ўнутраным бокам наверх.
3. Тое, што і выварацень. Лес глушэў болей і болей. Часцей пападаліся забалочаныя нізіны, заваленыя вываратамі і гнілымі калодамі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́вернуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскалываўшыся, выпасці, упасці.
Ад моцнага ветру вывернулася дрэва.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вывіхнуцца (разм.).
Рука вывернулася ў плячы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Перавярнуцца ўнутраным бокам наверх.
Вывернуліся рукавы кашулі.
4. Спрытным рухам, паваротам выслізнуць, вызваліцца, абмінуць перашкоду.
В. з рук праціўніка.
5. перан. Выйсці з цяжкага становішча (разм.).
В. з бяды.
|| незак. вываро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)