затармасі́ць сов., разг. затормоши́ть, затереби́ть;

дзе́ці мяне́ зусі́м ~сі́лі — де́ти меня́ совсе́м затормоши́ли (затереби́ли)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак.

Разм. Скончыць ваяваць; прабыць на вайне да канца. Ты мяне аб адным прасіў: — Застанешся, таварыш жывы, За мяне даваюй, дажыві. Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГЛІ́НСКІ Антон Юзаф

(1817, маёнтак Шчорсы каля г. Навагрудка — 30.6.1866),

бел. фалькларыст, пісьменнік. Працаваў у Шчорсаўскай б-цы Храптовічаў. З 1844 жыў у Вільні, дзе рэдагаваў «Виленские губернские ведомости». З 1863 перакладчык у газ. «Kurier Wilenski» («Виленский вестник»). Быў знаёмы з У.Сыракомлем, В.Каратынскім, А.Кіркорам і інш. літаратарамі і даследчыкамі бел. фальклору. Аўтар «Польскага казачніка» (т. 1—4, 1853)—зб. апрацаваных бел. нар. казак, анекдотаў, апавяданняў, былічак з ваколіц Навагрудка (Шчорсы і Нягневічы). Сярод іх казачныя сюжэты, запісы якіх вельмі рэдкія: «Дзяўчына-кветка», «Прададзены чорту становіцца свяшчэннікам», «Мяне маці забіла, бацька мяне з’еў» і інш. У зб. уключаны таксама пераробкі вядомых вершаваных казак В.Жукоўскага і А.Пушкіна. На сюжэт казкі пра папараць-кветку з яго зборніка Ф.Багушэвіч напісаў баладу «Хцівец і скарб на святога Яна». Зборнік Глінскага перакладзены на чэш., франц., англ. і ням. мовы. На польскай мове перавыдаваўся 11 разоў.

Літ.:

Krzyżanowski J. Paralele. 3 wyd. Warszawa, 1977.

І.У.Саламевіч.

т. 5, с. 297

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

взви́деть / я (он) не взви́дел све́та у мяне́ (у яго́) ста́ла цёмна (пацямне́ла) у вача́х.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

отшиби́ть сов., разг., прям., перен. адбі́ць;

у меня́ отши́бло па́мять безл. у мяне́ адбі́ла па́мяць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. гл. думаць.

2. Правесці некаторы час, думаючы пра што-н.

Не спяшайся з вывадам, добра падумай.

3. 2 ас. адз. і мн. л.

паду́маеш, паду́майце. Ужыв. як пабочн. сл. або як рэпліка для выражэння насмешкі, недавер’я і пад. (разм.).

Падумаеш, такі знаток знайшоўся.

Падумайце, ён яшчэ і грубіяніць мне.

◊

І не падумаю (і не падумаеш, і не падумаў і пад.; разм.) —

1) у спалучэнні з інф. абазначае адмаўленне, нязгоду, нежаданне.

Падбухторваў мяне на дрэннае, а я і не падумаў ісці на такое.

І не падумаю прасіць прабачэння;

2) без інф. выражае катэгарычны адказ. —

Адпусціш мяне ў горад? — І не падумаю.

Падумаць! і падумаць толькі! (разм.) — выражэнне здзіўлення.

Падумаць толькі: што мы выцерпелі!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́звацца сов. вы́зваться;

ён ~ваўся адпрацава́ць сёння за мяне́ — он вы́звался отрабо́тать сего́дня за меня́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раззлава́ць сов. разозли́ть, рассерди́ть; обозли́ть;

яго́ ўчы́нак ~ва́ў мяне́ — его́ посту́пок разозли́л (рассерди́л, обозли́л) меня́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

fíeberig, fíeberisch

1.

a ліхама́нкавы

2.

adv

ich fühle mich ~ — у мяне́ гара́чка, мяне́ трасе́ [кало́ціць]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

◎ Не́папуч ’не горш’: Баюсь, паб не здарылася непапуч таго, яп у мяне (Касп.), непапу́шч (непопущъ) ’тс’ (Нас.), непа‑ пушчы ’быццам як, прыкладна так як’ (Юрч. Фраз. 2). Апошнія варыянты слова дазваляюць звязаць яго з папу́шчыць, што ў сваю чаргу да пу́шчыць (пущиць) ’рабіцца горш, прыходзіць у горшы стан’ (Нас.), гл. пушча ’горш’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)