Schúlbank

f -, -bänke шко́льная ла́ва [ла́ўка], па́рта

die ~ drücken — сядзе́ць за па́ртай, вучы́цца ў шко́ле

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

скамья́ ж. ла́ва, -вы ж.; ла́ўка, -кі ж.; (домашняя, переносная) засло́н, -на м., усло́н, -на м.; (комнатная широкая) тапча́н, -на́ м.; (школьная) ла́ўка, -кі ж., па́рта, -ты ж.;

скамья́ подсуди́мых ла́ва падсу́дных;

на шко́льной скамье́ на шко́льнай ла́ўцы (па́рце).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лаві́на

(ням. Lawine)

1) вялікая маса падаючага з гор снегу, лёду; снежны абвал;

2) перан. тое, што і лава​1 2.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кра́тэр

(гр. krater = вялікая чаша)

1) адтуліна ў вяршыні вулкана, праз якую выліваецца лава;

2) упадзіна, абкружаная кальцавымі валамі, у ландшафце Месяца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ława

ław|a

ж.

1. лава; услон; парта (у школе);

~a oskarżonych юр. лава падсудных;

~a obrońców юр. месца абароны (у судзе);

~a przysięgłych юр. склад прысяжных;

2. доўгі нізкі стол;

stół-ława — прамавугольны стол, у якім можна рэгуляваць вышыню;

3. вайск. лава; паток;

iść ~ą — ісці лаваю;

na ~ie szkolnej — за школьнай партай; у школе; у школьныя гады

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Пры́пе́к, прі́пік, пры́пяк, пры́пык ’месца, пляцоўка перад чалеснікамі печы’; ’выступ печы або дашчаны насціл каля печы, на якім можна сядзець або ставіць што-небудзь; прымурак’ (ТСБМ, Касп., Яруш., Бяльк., Дразд., Нік. Очерки, Сл. ПЗБ, ТС, ПСл, Шушк.). Рус. смал. при́пек ’лава каля печы; прыпек’, укр. припек ’прыпек; ляжанка’. Слова ўзнікла ў выніку зваротнай дэрывацыі ад пры́печ, прыпе́чак з узнаўленнем этымалагічнага зычнага ‑к‑, магчыма, не без уплыву слова прыпёк 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ла́ўка¹, -і, ДМ ла́ўцы, мн. -і, ла́вак, ж.

1. Прыстасаванне для сядзення на некалькі чалавек у выглядзе дошкі (або дошак, збітых разам, часцей без спінкі) на слупках або на ножках у парку, на вуліцы і пад.

2. Невялікая лава (у 1 знач.) у памяшканні.

Ляжаць пад лаўкай.

3. Прыстасаванне ў вагоне для сядзення або ляжання пасажыраў.

На ніжняй лаўцы.

4. Школьная парта (разм.).

Сядзець на апошняй лаўцы.

|| памянш. ла́вачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 знач.).

|| прым. ла́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вулка́н

(лац. vulcanus = агонь, полымя, ад Vulcanus = імя бога агню ў старажытнарымскай міфалогіі)

гара з кратэрам на вяршыні, праз які час ад часу вывяргаюцца лава, гарачыя газы, попел і абломкі горных парод.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

по́йма ж. по́йма, -мы ж., абало́на, -ны ж.; (заливной луг) по́плаў, -лава м., мн. паплавы́, -во́ў, заліўны́ луг;

в по́йме реки́ у по́йме (на абало́не) ракі́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разагна́цца, разганюся, разгонішся, разгоніцца; зак.

1. Павялічваючы скорасць свайго руху, давесці яе да найбольшай велічыні. Вось.. [бусел] трошкі разагнаўся, узмахнуў разы тры крыламі, і паволі падняўся ў паветра. Васілевіч. [Вадзімку] тут не было дзе і пабегаць. Толькі разгоніцца, а перад ім лава, ці ўслон, ці палаці. Сабаленка.

2. Захапіцца сваім заняткам, увайсці ў азарт. Гледзячы на гэтую Бабейкаву сядзібу, Ваўчок не любаваўся яе раскошай, а з трывогай думаў: «Ох і разагнаўся чалавек!» Хадкевіч.

•••

Не разгонішся — пра немагчымасць зрабіць што-небудзь у існуючых абставінах, умовах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)