эндаэкагене́з
(ад энда- + экагенез)
біял. ператварэнне фітацэнозу пад уплывам змены асяроддзя самім фітацэнозам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АНТРАПАФО́БЫ
[ад антрапа... + ...фоб(ы)],
расліны і жывёлы, якія не пераносяць змены ўмоў існавання пад уплывам дзейнасці чалавека, напр. адоніс, кавыль не церпяць узмоцненай пасьбы, касьбы.
т. 1, с. 393
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Бэ́гна ’багна’ (Шат., Яшкін). Другасная форма слова багно́ (гл. ба́гна 1). Адносіны вакалізму, як у барса́ць: бэ́рсаць (гл.). Няма ніякай сувязі з чэш. behno (да чэш. змены bahno > behнo, гл. Цуржын, Studie, 51–52, карта IV).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кічу́к ’начынены мясам страўнік’ (Вешт., ТС). Абсалютны сінонім да кіндзюк (гл.). Калі лічыць гэтыя словы аднаго паходжання, цяжка вытлумачыць фанетычныя змены (кін‑ дзюк > *кідзюк > *кіцюк > *кічук). Трэба памятаць, што дакладная цюркская крыніца для кіндзюк таксама адсутнічае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трысомнік ‘месца, дзе сякуць дровы’ (Мат. Маг.). У выніку змены ‑тн‑ на ‑мн‑ (калі гэта не вынік памылковай дэшыфроўкі запісу), параўн. трысо́тнік ‘месца, дзе колюць і сушаць дровы’ (Жд. 2, ДАБМ, камент., 789). Гл. трасотнік, траскоўнік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АСО́ЦЫЯ,
згуртаванне расліннасці (напр., лясныя барэальныя балоты), якое знаходзіцца на стадыі змены (сукцэсіі), але яшчэ не дасягнула фінальнай, адносна ўстойлівай фазы развіцця (клімаксу).
т. 2, с. 41
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
астэадыстрафі́я
(ад астэа + дыстрафія)
змены ў касцявой тканцы ў выніку парушэння ўнутрыкасцявога абмену рэчываў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
варыя́тар
(ад лац. variare = змяняць)
агрэгат або вузел машыны для плаўнай змены частаты вярчэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
наве́лы
[лац. novellae (leges) = новыя законы]
новы закон, які ўносіць змены ў існуючае заканадаўства.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
каро́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.
1. Невялікая скрынка (з кардону, дрэва, пластмасы і пад.), а таксама такая ж скрынка з якім-н. таварам, наборам якіх-н. прадметаў.
К. пячэння.
2. Каркас будынка.
К. дзевяціпавярховага дома.
○
Каробка хуткасцей — у розных машын: механізм для змены хуткасці і напрамку руху.
Чарапная каробка — тое, што і чэрап (у 1 знач.).
|| памянш. каро́бачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 знач.).
|| прым. каро́бачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)