мікрааргані́зм, ‑а, м.
Нябачны простым вокам раслінны або жывёльны арганізм. Па думцы многіх вучоных, якая зараз не выклікае пярэчанняў, піянерамі жыцця на Зямлі былі мікраарганізмы. «Беларусь».
[Ад грэч. mikrós — маленькі і арганізм.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растру́шчыцца, ‑шчыцца; зак.
Разм. Раздрабіцца пры ўдары, ад дзеяння цяжару. Камень раструшчыўся пад колам, а [Алёшка:] — Зараз наш плыт або пойдзе пад лёд, або раструшчыцца ўшчэнт... Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хра́снуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Разм. груб. Упасці, паваліцца, моцна стукнуўшыся. Зараз жа грымнуў стрэл, і чорны дзядзька храснуўся на зямлю, ухапіўшыся рукамі за жывот. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абе́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Есці ў абедзенны час; есці абед. Зараз у сталоўцы магло свабодна абедаць чалавек сорак. Колас. Ніхто не ведае, як сірата абедае. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папарахне́ць, ‑ее; зак.
Разм. Стаць спарахнелым, трухлявым — пра ўсё, многае. [Нахлябіч] паглядзеў навокал ды і кажа: гумно.. ваша ледзьве ліпіць, ды і ўсе будынкі папарахнелі, зараз параскідаюцца. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Áugenblick
m -(e)s, -e імгне́нне, міг, мо́мант
im ~ — у адно́ імгне́нне
éinen ~! — за́раз! хвілі́нку!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
poczekanie
poczekani|e
: na ~u — а) неадкладна, зараз жа;
на хаду
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
падзме́нны, ‑ая, ‑ае.
Такі, які замяняе на некаторы час каго‑н. на працы, дзяжурстве, вахце і пад. Падзменны рабочы. / у знач. наз. падзме́нны, ‑ага, м. Падзменныя зараз адпачываюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жаве́ль (ТСБМ). З рус. жаве́ль, дзе зафіксавана з 1863 г., франц. javel, javelle з 1824 г. < eau de Javelle ’вада Жавеля’ паводле назвы мясціны пад Парыжам (зараз частка Парыжа), дзе фабрыкуецца з канца XVIII ст. гэта вада. Укр. жаве́ль, як і бел., Шанскі, 1, Ж, 272; Блох-Вартбург, 345.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жы́лле, ‑я, н., зб.
Разм. Жылы (гл. жыла ў 1, 2 знач.). Крывёю паліліся не толькі шчокі, а і вушы, лысіна, шыя, на якой зараз жа павыпіналася жыллё. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)