паміна́льнік, ‑а, м.

Сшытак або кніжка са спісам для памінання ў царкве. // Разм. жарт. Наогул кніжка для запісаў чаго‑н. для памяці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праму́дры, ‑ая, ‑ае.

1. Уст. Які валодае высокай мудрасцю, вельмі мудры. Прамудры чалавек.

2. Разм. жарт., іран. Цяжкі для разумення, засваення, мудрагелісты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і зага́рваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. загарэць.

2. перан. Бяздзейнічаць, рабіць вымушаны адпачынак у рабочы час (разм., жарт.).

Насення не падвезлі, сеяльшчыкі загараюць на полі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

га́льштук, -а, мн. -і, -аў, м.

Стужка, палоска тканіны, якая завязваецца вузлом ці бантам пад каўняром сарочкі, блузы.

Завязаць г.

Залажыць за гальштук (разм., жарт.) — выпіць спіртнога.

|| прым. га́льштучны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

крупі́на, -ы, мн. -ы, -пі́н, ж.

Асобнае зерне круп.

Крупіна за крупінай ганяецца з дубінай (разм., жарт.) — пра вельмі рэдкую страву.

|| памянш. крупі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аты́чны

(гр. attikos)

які мае адносіны да атыцызму;

а-ая соль — трапны жарт.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

жа́ртачкі, ‑чак; адз. няма.

Разм.

1. Тое, што і жарт (у 1 знач.). Кошцы жартачкі, а мышцы смерць. Прыказка.

2. у знач. вык. Пра вельмі складаную задачу, сітуацыю. — Жартачкі — пракарміць сотні сем’яў! — усхвалявана гаварыў Сцяпура. Новікаў.

3. у знач. вык. Вельмі проста, лёгка. — Ой, дзядзька Нупрэй! — усклікнула цётка. — Вам усё жартачкі, а я як падумаю, што акно прыйдзецца затыкаць падушкай, дык аж сорам перад людзьмі. Рылько.

•••

Не жартачкі — тое, што і не жарт(ы) (гл. жарт). Не жартачкі — ехаць на тры месяцы, можна сказаць, на самастойную працу. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свіста́ць, свішчу́, сві́шчаш, сві́шча; свішчы́; незак.

1. Утвараць свіст.

С. у свісток.

С. у пальцы.

Свішча паравоз.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ліцца з сілаю (пра вадкасць).

З крана свішча вада.

3. перан. Не працаваць, гультаяваць (разм.).

Цэлы месяц свістала, а грады травой зараслі.

Вецер свішча ў кішэнях (разм., жарт.) — няма грошай.

Свістаць у кулак (разм., жарт.) — растраціўшыся, сядзець без грошай.

|| аднакр. сві́снуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

карапу́зік, ‑а, м.

Разм. жарт. Тое, што і карапуз. Адзін карапузік, з сінім ад чарніц ротам, відаць, за камандзіра ў іх быў. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хо́хма, ‑ы, ж.

Разм. Дасціпны, вясёлы жарт, учынак і пад. Алег намагаўся развесяліць.. [Галю], у аўтобусе ўспамінаў Мішавы «хохмы», не зважаючы на людзей. Ярашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)