дубава́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Цвёрды, грубы, нязграбны. Ліпкія, настылыя сырамяжныя гужы спавіваюць, давяць грудзі.. Нечыя рукі, мерзлыя, дубаватыя, ціснуць за горла... Пташнікаў. // Праставаты, недасканалы. Дубаваты загаловак. Дубаваты адказ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паты́цкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Тыцкацца некаторы час; тыцнуцца некалькі разоў. І дзіця, мабыць, адчула ласку — яно патыцкалася, патыцкалася тварыкам у цвёрдыя Галіны грудзі і заснула. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГЕТЭРАНО́МІЯ
(ад гетэра... + грэч. nomos закон),
розная будова сегментаў у пэўных частках цела членістых жывёл. Напр., пярэднія метамеры цела ў насякомых, што зліліся ў адзіны комплекс галавагрудзі, нясуць асн. органы пачуццяў і сківічны апарат, а таксама галаўны мозг; наступныя метамеры ўтвараюць комплексы — грудзі (з хадзільнымі канечнасцямі і крыламі) і брушка (з савакупляльным апаратам, яйцакладам, джалам і інш.).
т. 5, с. 209
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Зы́зма ’прагны чалавек’ (паст., Сл. паўн.-зах.), зызмар ’скупы чалавек’ (Мат. Маг.). Параўн. славен. zízati ’ссаць (грудзі) ’. З суфіксам ‑ма ўтвараецца назоўнік ад дзеяслова са значэннем ’суб’ект дзеяння’ (жужма ’насякомае’, дуйма ’мяцеліца’, Сцяцко, Афікс. наз., 54), але зыходная аснова няясная.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зы́знуць ’ударыць’, ’апухаць’ (Шат.). Укр. дзи́знути ’хутка пранесціся, праляцець (пра камень)’. Параўн. азызнуць ’азябнуць’, азызаць ’апухаць’ (гл.). Параўн. славац. zízať ’паглядваць’, славен. zízati ’ссаць, асабліва грудзі’. Можа, ’ударыць так, што зрабіць касавокім’, ’апухнуць так, што зрабіцца касавокім’. Гл. зызы. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́пуклы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае сферычную вонкавую паверхню; проціл. увагнуты. Выпуклае шкло. Выпуклая лінза.
2. Які выдаецца наперад. Выпуклы лоб. Выпуклыя грудзі.
3. перан. Выразны, рэльефны. Выпуклы вобраз.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запа́лы, ‑ая, ‑ае.
Які запаў, паглыбіўся ўнутр; упалы. Запалыя грудзі. Запалыя бакі. □ Твар быў шэры, ажно чорны, з запалымі шчокамі. Шамякін. Запалыя вочы ў сініх кругах глядзелі тужліва. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кіра́са
(фр. cuirasse)
металічныя латы, якія даўней надзявалі кавалерысты на грудзі і спіну для засцярогі ад халоднай і агнястрэльнай зброі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
таўха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Разм. Штурхаць кароткім, рэзкім рухам. Алесь ускочыў, пазірае І локцем Костуся таўхае. Колас. Пары кружыліся, локцямі таўхалі ў грудзі Андрэя і Лору. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bosom [ˈbʊzəm] n.
1. жано́чыя гру́дзі
2. грудзі́на (кашулі, сукенкі)
3. ло́на;
in the bosom of one’s family у ло́не сваёй сям’і́
4. сэ́рца, душа́
5. па́зуха;
in one’s bosom за па́зухай
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)