fertile [ˈfɜ:taɪl] adj. урадлі́вы; пладаві́ты; бага́ты (перан.);

fertile soil урадлі́вая гле́ба;

a fertile writer пладаві́ты пісьме́ннік;

have a fertile imagination мець бага́тую фанта́зію

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Смактуга́ ‘нізкае месца на полі, дзе вымакае рунь’ (зэльв., Нар. словатв.). Да смактаць (гл.) з суф. ‑уг(а). Сюды ж смакту́н ‘падзолістая глеба’ (ашм., Сл. ПЗБ), смакту́нь ‘халодная неўрадлівая глеба’ (Скарбы) з суф. ‑ун, ‑унь, а таксама магчымы наватвор Ластоўскага смакту́г, смактугі́ ‘помпа’ (Ласт.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

żyzny

żyzn|y

урадлівы;

~a gleba — урадлівая глеба

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

няпло́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не прыносіць, дае мала пладоў. Няплодная вішня. Няплодная глеба.

2. Які не можа даць патомства. Аношка з жонкаю няплодны — Не павялося на дзяцей. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарназём, ‑у, м.

Урадлівая, багатая перагноем глеба ў стэпавых і лесастэпавых раёнах, якая вызначаецца цёмным колерам. Тлустыя скібы вільготнага чарназёму круціліся пад плугамі і клаліся адна на адну. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эдэ́мскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эдэму. І сніў Адам: Камета ўстала ў небе Барвяным страшным зракам — і тады Крывёю пачала сачыцца глеба І згінулі эдэмскія сады. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Су́песак ’зямля с прымессю пяску’ (ТСБМ), су́пясак ’тс’ (Некр. і Байк.), су́песок ’тс’ (ТС), супесо́к ’пустая неўрадлівая глеба сівога колеру’ (ПСл). Параўн. укр. су́пісок ’пясчаная глеба’, рус. су́песь ’тс’, славен. sopések ’вапністая гліна’, на базе якіх узнаўляецца прасл. *sǫpěsъkъ/*sъpěsь (Борысь, Prefiks., 126; Куртка, Диал. структура., 193), гл. су- і пясок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

некрану́ты

1. únberührt; heil, únbeschädigt;

некрану́тая гле́ба Néuland n -(e)s;

2. (нявінны, цнатлівы) únberührt; júngfräulich

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

глі́ністы, ‑ая, ‑ае.

1. Які складаецца з гліны, мае ў сабе прымесь гліны. Гліністая глеба. Гліністы раствор. Гліністае дно сажалкі.

2. Колерам падобны на гліну. Сустракаюцца гусі з жоўтым, гліністым апярэннем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абагаці́цца, ‑гачуся, ‑гацішся, ‑гаціцца; зак.

1. Стаць багатым, разбагацець.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць багацейшым на якое‑н. рэчыва (пра глебу, руду, мінералы і пад.). Глеба абагацілася азотам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)