інава́цыя

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. інава́цыя інава́цыі
Р. інава́цыі інава́цый
Д. інава́цыі інава́цыям
В. інава́цыю інава́цыі
Т. інава́цыяй
інава́цыяю		 інава́цыямі
М. інава́цыі інава́цыях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

інава́цыя ж., книжн., эк., лингв. иннова́ция

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інава́цыя, ‑і, ж.

Новая з’ява ў мове, якая адрознівае яе ад першапачатковага або ранейшага стану. Лексічная інавацыя. Семантычная інавацыя.

[Англ. innovation.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Адвало́ка ’аддаленасць, адлегласць’ (Гарэц.), адвалока (zwłoka) (Др.-Падб.). Інавацыя? Гл. валачыць, валока.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Размашарава́ць ’выклікаць актыўнае дзеянне’ (Юрч. СНЛ). Семантычная інавацыя на базе маршырава́ць. Гл. марш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Разлу́ка ’страва з вады і пшанічнай мукі’ (Касп.). Няясна. Магчыма, семантычная інавацыя (іранічнае ўтварэнне?) на базе разлучы́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Какалу́га ’чаромха, Prunus padus’, какалуша ’тс’ (Бяльк., Мат. Гом., Шат.), кукалушка ’тс’ (Бяльк.), какалуша ’тс’ (Растаргуеў). Усх.-бел. інавацыя: гаплалогія з калакалуша, калакалука (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Размундзе́рыць ’адкрыць так, каб быў доступ да чаго-небудзь’ (Нар. Гом.). Семантычная інавацыя на базе мундзі́р (гл.) праз ’зняць мундзір’ > ’зняць верхняе покрыва’ > ’раскрыць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прапуска́ць ’праводзіць’, ’распускаць’ (Сл. ПЗБ; LKK, 30). Паводле Грынавяцкене (там жа), семантычная інавацыя пад уплывам літ. palydė́ti ’праводзіць’ (< lydė́ti ’тс’), praléisti ’прапускаць’ (< léisti ’пускаць, таяць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адара́ць ’засеянае поле ўзараць, каб на гэтым месцы нешта ізноў пасеяць’ (КЭС, лаг.). Ці не калька з літ. atárti ’ізноў узараць, пераараць’? Раўнаверагодна інавацыя. Гл. араць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)