ярына́, -ы́, ж.

Аднагадовыя сельскагаспадарчыя культуры, якія высяваюцца вясной і выспяваюць летам ці восенню ў год сяўбы.

Пасеяць ярыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ярына́ ж., мн. нет, с.-х. яровы́е, ярь;

убо́рка ~ны́ — убо́рка яровы́х

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ярына́, ‑ы, ж.

Аднагадовая сельскагаспадарчая культура, якая высяваецца і прарастае вясной і дае ўраджай восенню таго ж года. Над далінамі ўзнімаліся роўненька акругленыя схілы ўзгоркаў, аздобленыя зеленню маладой ярыны. Колас. Вясна, вясна, люблю я клопат твой, З якім ты на зямлю штогод прыходзіш, Ля сцежак прабіваешся травой, На полі ярыной густой усходзіш. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ярь​I с.-х., прост. ярына́, -ны́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ча́хнуць¹, -ну, -неш, -не; чах, -хла; -ні; незак.

1. Дрэнна, слаба расці; сохнуць, вянуць.

Ярына чахла без дажджу.

2. Станавіцца слабым, кволым, нядужым.

Дзіця чахне на вачах.

|| зак. зача́хнуць, -ну, -неш, -не; зача́х, -хла; -ні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Суя́рак ’мука з сумесі яравога збожжа’ (пух., Сл. ПЗБ), ’ярына; зерневыя культуры, якія сеюць вясной’ (Буз.; бярэз., нараўл., Расл. св.), суя́рок ’тс’ (Серб. Вічын, ПСл), суярко́вы ’з мукі яравога збожжа’ (пух., ЛА, 4). З су‑яр‑ак, гл. яр, ярына, параўн. суржык.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́шугаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Вырасці высокім. Ярына вышугала, як у добрыя даваенныя гады. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

буя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.

1. Бурна расці; пышна красаваць.

Ярына на полі буяла.

Жыццё буяе (перан.).

2. Расці ў націну (пра бульбу, памідоры і пад.), у салому (пра жыта, пшаніцу і інш.), разрастацца на шкоду плоданашэнню.

Памідоры буяюць.

|| наз. буя́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́мкнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Разм. Выставіцца, імкліва вырвацца наперад. А Ярына тым часам вымкнулася наперад і ледзь не грымнулася ў снег. Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яр I м. овра́г, ба́лка ж.

яр II ж., с.-х., обл., см. ярына́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)