Я́нка

назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. Я́нка Я́нкі
Р. Я́нкі Я́нкаў
Д. Я́нку Я́нкам
В. Я́нку Я́нкаў
Т. Я́нкам Я́нкамі
М. Я́нку Я́нках

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

паэ́т, -а, М -э́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Аўтар вершаваных, паэтычных твораў.

Янка Купала — народны беларускі п.

2. перан. Чалавек, надзелены паэтычнымі адносінамі да свету, жыцця.

П. у душы.

П. у сваёй справе.

|| ж. паэтэ́са, -ы, мн. -ы, -тэ́с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Вы́брысці ’выйсці’ (Янка Купала, Ванк. дыс.). Да брысці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рыба́цтва, ‑а, н.

Лоўля рыбы, занятак рыбака. Андрэй і Янка захапіліся рыбацтвам. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трактары́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Вадзіцель трактара. Камсамолец Янка працавіты, добры трактарыст. Журба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вурзець ’павольна ісці, плесціся’ (Янка Купала, Ванк. дыс.). Няясна; магчыма, звязана з ву́рзаць ’хлябтаць, сёрбаць’ або з ву́рда ’буркаўка, вяртушка’, тады зыходная форма была б *вурдзець ’куляцца, бурчаць’, відаць, гукапераймальнае.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рыжаву́сы, ‑ая, ‑ае.

З рыжымі вусамі. Рыжавусы Янка — чалавек, які ўсё ўмее рабіць: і вокны, і шафы. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гарля́нка ’гарлянка, Prunella, адварам якой лечаць боль у горле’ (Нас., Шат., Сцяшк., Бяльк., Сл. паўн.-зах., параўн. і БРС), ’Brunella vulgaris L.’ (Касп.: «Напар гарлянкі мне — нешта горла забалела»). Ад го́рла (гл.) суфіксам ‑янка. Назва дана паводле лячэбных уласцівасцей расліны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

карале́ўна, ‑ы; Р мн. ‑левен; ж.

Уст. і нар.-паэт. Дачка караля. Справілі вяселле, і стаў сіраціна Янка мужам каралеўны. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

што́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Часта паўтараць слова «што», перапытваць. — Ты, Віцька, не штокай, а прасі прабачэння, — сказаў Янка. П. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)