ядна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. што. Злучаць, звязваць што-н. з чым-н. пэўным чынам.
Я. рэкі каналам.
2. каго-што. Злучаць, збліжаць каго-, што-н. з кім-, чым-н., утвараючы адзінае цэлае; змяшчаць, аб’ядноўваць у сабе.
Дружная праца, узаемная павага і выручка ядналі сям’ю.
Творы пісьменніка яднаюць у сабе нацыянальныя і інтэрнацыянальныя матывы.
3. каго (што). Аб’ядноўваць, згуртоўваць для дружных агульных дзеянняў.
Рабочы камітэт яднае людзей розных спецыяльнасцей.
4. каго (што). Ствараць паміж кім-н. блізкія, сяброўскія адносіны, падтрымліваць цесную сувязь.
Нас яднаюць агульныя інтарэсы.
|| наз. ядна́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ядна́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ядна́ю |
ядна́ем |
| 2-я ас. |
ядна́еш |
ядна́еце |
| 3-я ас. |
ядна́е |
ядна́юць |
| Прошлы час |
| м. |
ядна́ў |
ядна́лі |
| ж. |
ядна́ла |
| н. |
ядна́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
ядна́й |
ядна́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
ядна́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ядна́ць несов., в разн. знач. объединя́ть; спла́чивать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ядна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
1. Злучаць, звязваць што‑н. з чым‑н. пэўным чынам. Ядналі мы воды: з ракою раку, І мора да мора цягнула руку. Кляшторны.
2. Злучаць, збліжаць каго‑, што‑н. з кім‑, чым‑н., утвараючы адзінае цэлае. Аксана любіла вячэры, яны хораша ядналі сям’ю, збліжалі дзяцей з бацькамі, з бабуляй. Шамякін. // Змяшчаць, аб’ядноўваць у сабе. Маладая паэзія, якая моцна стаіць на родным грунце, арганічна яднае ў сабе нацыянальныя і інтэрнацыянальныя матывы. Рагойша.
3. Аб’ядноўваць, згуртоўваць для дружных агульных дзеянняў. Рабочы камітэт яднае людзей розных прафесій і спецыяльнасцей. Сташэўскі. Спачатку камсамольцы займаюцца культурна-асветнымі справамі, яднаюць вакол сябе вясковую беднату. Хведаровіч.
4. Ствараць паміж кім‑н. блізкія, сяброўскія адносіны, падтрымліваць цесную сувязь. І дружба верная з табой, І роднасць нас яднае. Камейша. Нас з гэтай дзяўчынай яднала нешта адно, і гэта адно была наша маладосць. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ядна́нне, -я, н.
1. гл. яднацца, яднаць.
2. Цесная сувязь, якая прыводзіць да адзінства, згуртаванасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лучы́ць¹, лучу́, лу́чыш, лу́чыць; незак., каго-што (разм.).
Злучаць, яднаць.
Родная мова лучыць усе прадметы школьнага курса.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
объединя́ть несов. аб’ядно́ўваць, ядна́ць; (сплачивать — ещё) гуртава́ць, згурто́ўваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
брата́ць
‘яднаць, згуртоўваць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
брата́ю |
брата́ем |
| 2-я ас. |
брата́еш |
брата́еце |
| 3-я ас. |
брата́е |
брата́юць |
| Прошлы час |
| м. |
брата́ў |
брата́лі |
| ж. |
брата́ла |
| н. |
брата́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
брата́й |
брата́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
брата́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кансалідава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; зак. і незак., што.
1. З’яднаць (яднаць), згуртаваць (згуртоўваць) (кніжн.).
К. сілы змагароў за незалежнасць.
2. Ператварыць (ператвараць) кароткатэрміновыя даўгавыя абавязацельствы ў доўгатэрміновыя або бестэрміновыя (спец.).
К. пазыку.
|| наз. кансаліда́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цэментава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каго-што.
1. Накрыць (пакрываць), змацаваць (змацоўваць) цэментам. Цэментаваць склеп. Цэментаваць дарожкі. // перан. Згуртаваць (гуртаваць), з’яднаць (яднаць). Жменька членаў партыі цэментавала вакол сябе астатнюю масу, вяла яе да новага жыцця. «ЛіМ».
2. Спец. Падвергнуць (падвяргаць) цэментацыі. Цэментаваць сталь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)