Вужо́выя я́гады ’паслён чорны, Solanum nigrum L.’ (Бейл.). Ад вуж ’змяя, гад’. Прыметнік указвае на неядомасць расліны. Параўн. таксама воўчыя ягады.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́ўчыя ягады ’расліна, Daphine’ (БРС, Бяльк., Кіс.); ’паслён чорны’ (Касп.). Рус. волчьи ягоды, укр. вовчі ягоди, польск. wilcza jagoda. Гл. ягады. Аб матывах намінацыі гл. воўчае лыка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

я́гада

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. я́гада я́гады
Р. я́гады я́гад
Д. я́гадзе я́гадам
В. я́гаду я́гады
Т. я́гадай
я́гадаю		 я́гадамі
М. я́гадзе я́гадах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

я́гаднік

‘месца, дзе растуць ягады; ягадныя кусты’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. я́гаднік я́гаднікі
Р. я́гадніку я́гаднікаў
Д. я́гадніку я́гаднікам
В. я́гаднік я́гаднікі
Т. я́гаднікам я́гаднікамі
М. я́гадніку я́гадніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

варэ́нне, -я, н.

Ягады, фрукты, звараныя з цукрам, мёдам.

Яблычнае в.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ажы́на, -ы, мн. -ы, ажы́н, ж.

1. Кустовая ягадная расліна сямейства ружакветных з калючымі сцябламі.

2. Чорна-шызыя ядомыя ягады гэтай расліны, падобныя на ягады малін.

Збіраць ажыны.

|| прым. ажы́навы, -ая, -ае.

А. куст.

Ажынавае варэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераспе́лы, -ая, -ае.

Вельмі спелы.

Пераспелыя ягады.

Пераспелая дзеўка (якая старэе; разм., іран.).

|| наз. пераспе́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

я́гаднік, -а і -у, мн. -і, -аў, м.

1. -у. Месца, дзе растуць і разводзяцца ягады.

2. -а. Той, хто збірае або любіць збіраць ягады (разм.).

Заўзяты я.

|| ж. я́гадніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 2 знач.).

|| прым. я́гаднікавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасклёўваць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; -аны; зак., што.

Скляваць усё, многае.

Птушкі пасклёўвалі ягады рабіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пяцярня́, -і́; мн. -і́, -рэ́нь, ж. (разм.).

Пяць пальцаў рукі разам з далонню.

Запусціць у ягады ўсю пяцярню.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)