Я́гадкі

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Я́гадкі
Р. Я́гадак
Я́гадкаў
Д. Я́гадкам
В. Я́гадкі
Т. Я́гадкамі
М. Я́гадках

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

я́гадка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. я́гадка я́гадкі
Р. я́гадкі я́гадак
Д. я́гадцы я́гадкам
В. я́гадку я́гадкі
Т. я́гадкай
я́гадкаю
я́гадкамі
М. я́гадцы я́гадках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Я́гадка

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Я́гадка
Р. Я́гадкі
Д. Я́гадцы
В. Я́гадку
Т. Я́гадкай
Я́гадкаю
М. Я́гадцы

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

я́гадка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

1. Памянш.-ласк. да ягада. Гэта толькі кветачкі, а ягадкі яшчэ будуць. Прыказка.

2. (звычайна ў зваротку). Разм. Ласкавая назва каго‑н. (часцей жанчыны). — Паплач, ягадка, і табе лягчэй стане... Сэрца адпусціцца. Бядуля.

•••

Аднаго поля ягадкі — тое, што і аднаго поля ягады (гл. ягада).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарну́шак, ‑шка, м.

Разм. Маленькі гаршчок. Алесь хадзіў каля крынічкі.. Хадзіў, свістаў пад голас птушак, Збіраў ён ягадкі ў гарнушак. Колас. Маці ставіць на стол гарнушак, Цёплы ад сырадою. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брусні́чнік, ‑у, м.

Зараснік дробнай кустовай расліны, на якой растуць брусніцы. Пад ялінамі быў сухі ўзгорак, на якім густа разрасліся верасы, папараці і бліскучы бруснічны. Лынькоў. Кропелькамі крыві стракацяць у бруснічніку кіслыя ягадкі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шалахце́ць, ‑хчу, ‑хціш, ‑хціць; незак.

Разм. Шалясцець, шапацець. Узрушана шалахцела дзедаўская груша-дзічка. Лынькоў. Пад босымі нагамі шалахціць залатое лісце, суха патрэскваюць сучкі на мяккай аўчыне імху, кропелькамі крыві стракацяць у бруснічніку кіслыя ягадкі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

я́годка в разн. знач. я́гадка, -кі ж.;

э́то цвето́чки, а я́годки впереди́ погов. гэ́та яшчэ́ краса́ (цвет), а я́гадкі бу́дуць; гэ́та то́лькі пачы́нка, а бу́дзе й цэ́лая аўчы́нка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цвето́чек м., уменьш.-ласк. кве́тачка, -кі ж., кра́сачка, -кі ж.;

э́то цвето́чки, а я́годки впереди́ погов. гэ́та яшчэ́ краса́ (цвет), а я́гадкі бу́дуць; гэ́та то́лькі пачы́нка, а бу́дзе й цэ́лая аўчы́нка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

я́гада, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Невялікі сакавіты плод некаторых кустовых і травяністых раслін. На кустах ядлоўцу чарнеюць ягады. В. Вольскі. Паспелі ягады каліны, Ляцяць кляновыя лісты. Матэвушаў.

2. толькі мн. (я́гады, ягад). Ядомыя плады гэтых раслін як прадукт харчавання, прадмет промыслу, гандлю і пад. Па гэтых сцежках хіба выпадкова маглі прайсці людзі — па грыбы ці па ягады. Шамякін. З вялікай ахвотай падмацаваліся хлопцы ягадамі ды назбіралі яшчэ ў шапку. Маўр.

•••

Вінная ягада — сушаны плод фігавага дрэва; інжыр.

Воўчыя ягады — чырвоныя або чорныя плады ядавітых лясных раслін.

Аднаго поля ягады (ягадкі) (неадабр.) — пра людзей, падобных у якіх‑н. адносінах адзін да аднаго.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)