эсэ́р, -а, мн. -ы, -аў, м. (гіст.).

Скарачэнне «сацыяліст-рэвалюцыянер» — прадстаўнік палітычнай партыі.

|| ж. эсэ́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. эсэ́раўскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эсэ́р

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. эсэ́р эсэ́ры
Р. эсэ́ра эсэ́раў
Д. эсэ́ру эсэ́рам
В. эсэ́ра эсэ́раў
Т. эсэ́рам эсэ́рамі
М. эсэ́ру эсэ́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

эсэ́р м., полит., ист. (сацыялі́ст-рэвалюцыяне́р) эсе́р (социали́ст-революционе́р)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

эсэ́р, ‑а, м.

Сацыяліст-рэвалюцыянер, прадстаўнік дробнабуржуазнай партыі ў Расіі. Меншавікі, эсэры, бундаўцы, здраднікі ўсіх колераў разгарнулі падрыўную работу і ў Магілёве. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эсэ́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Жан. да эсэр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сацыялі́ст-рэвалюцыяне́р, сацыяліста-рэвалюцыянера, м.

Член дробнабуржуазнай партыі, якая існавала ў Расіі ў 1901–1923 гг.; эсэр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эсе́р (социали́ст-революционе́р) полит., ист. эсэ́р, -ра м. (сацыялі́ст-рэвалюцыяне́р);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ле́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Размешчаны з таго боку цела, дзе знаходзіцца сэрца; проціл. правы. Левая нага. Левае вуха. □ Пані Мар’я левай рукой трымала перад сабой разгорнутую кнігу, а ў правай — ручку. Брыль. // Размешчаны з боку той рукі, якая бліжэй да сэрца. Левы бок тулава. □ Па правай руцэ цягнуўся ельнік уперамешку з маладымі хвоямі, а з левага боку пачынаўся бярэзнік. Колас. // Размешчаны з боку левай рукі, па левы бок, калі стаць тварам у напрамку руху, цячэння і пад. Вада ў рацэ разлілася шырока, залівала ўвесь нізкі левы бераг. Чорны.

2. Палітычна радыкальны ці больш радыкальны, чым іншыя (ад левага боку парламенцкай залы, дзе па традыцыі размяшчаюцца члены радыкальных і рэвалюцыйных партый). Левая фракцыя парламента. Газеты левага напрамку. / у знач. наз. ле́выя, ‑ых. Пра людзей.

3. Які прыкрывае рэвалюцыйнай фразай дробнабуржуазную сутнасць; апартуністычны. Левы ўхіл. Левы эсэр. / у знач. наз. ле́выя, ‑ых. Пра людзей.

•••

Устаць з левай нагі гл. устаць.

Як левая нага хоча гл. нага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)